Με φανερή συγκίνηση λέει τις παρακάτω φράσεις: « Ένα εκατομμύριο φορές έχω μετανιώσει για την απόφαση μου τότε να φύγω από τον ΑΡΗ. Γιατί δεν είναι το πόσο συχνά θα έπαιζα… Αγάπησα αυτό το χρώμα… Αυτό το Σύλλογο τον αγάπησα και τον υπηρέτησα». Η συζήτηση με τον Νίκο Τολούδη κράτησε πάνω από δύο ώρες. Δεν έχει τα χαρακτηριστικά μιας τυπικής συνέντευξης. Πρόκειται για μια εκ βαθέων εξομολόγηση που ακουμπά πάνω σε γεγονότα μιας εποχής που οι νεώτεροι δεν θέλουμε να την ξεχάσουμε. Και χάρις σε προσωπικότητες σαν το Νίκο Τολούδη δεν θα τις ξεχάσουμε.
-Ας αρχίσουμε από τη βασική και κλασική ερώτηση, πώς ήρθες στον ΑΡΗ;
-Ήρθα στον ΑΡΗ από τον Ποσειδώνα Καλλιθέας μετέπειτα έγινε Α.Ο. Καλλιθέας. Ήταν το 1972 όταν πήγα στον ΑΡΗ, από το 1971 όμως δοκιμάστηκα αρκετές φορές και ο Γκίνες με διάλεξε και ο ΑΡΗΣ ζήτησε να με αποκτήσει και έτσι ήρθα στην ομάδα μου. Στον ΑΡΗ καθώς ήρθα συνάντησα από τερματοφύλακες το μεγάλο Νίκο Χρηστίδη-προφέρω το όνομα του και σηκώνεται η τρίχα μου- το Γ. Γκαντίνα και μόλις εκείνες τις μέρες είχε αποκτηθεί και ο Σ. Παπαφλωράτος από τον Α.Ο. Κρήνης.
Εγώ αρχικά εντάχθηκα στη δεύτερη ομάδα που δεν είχε τερματοφύλακα, είχαν αποχωρήσει ο Σ. Παπαγγέλου που πήγε στην Όλυνθο και ο Γιάννης Γουγουτσάς που πήγε στα Γρεβενά. Οπότε εγώ στα 17 μου βρέθηκα ως τερματοφύλακας στους έφηβους του ΑΡΗ. Τότε οι εφηβικές ομάδες λειτουργούσαν ως πραγματικά φυτώρια για την Α΄ ομάδα. Από τους 11 που παίζαμε και δύο αλλαγές, από σύνολο 13 παικτών οι 9 γίναμε επαγγελματίες. Πρώτοι επαγγελματοποιήθηκαν ο Γούσιος και ο Κ. Τσίλιος που ήταν ένα χρόνο μεγαλύτεροι από μένα και μετά έγινα εγώ επαγγελματίας.
Λοιπόν σε ένα παιχνίδι ΑΡΗΣ – Ολυμπιακός 2-4, τιμωρήθηκε ο Νίκος Χρηστίδης. Ήταν 30 Δεκεμβρίου 1973 κι εγώ είχα φύγει για το χωριό μου. Βρήκαν από τον ΑΡΗ το τηλέφωνο της κοινότητας και μου είπαν ότι πρέπει να επιστρέψω στη Θεσσαλονίκη οπωσδήποτε γιατί την Τετάρτη είχαμε αγώνα πρωταθλήματος με τον Απόλλωνα Αθηνών στη Ριζούπολη και έπρεπε να επιστρέψω για να υπογράψω το δελτίο μου.
Η ΤΙΜΩΡΙΑ ΤΟΥ ΧΡΗΣΤΙΔΗ
-Σε διακόπτω και με συγχωρείς, ο Χρηστίδης πώς τιμωρήθηκε έφαγε καμιά κόκκινη κάρτα;
– Όχι, τα γεγονότα το λένε όχι εγώ. Ο Χρηστίδης μετά από εκείνο τον αγώνα διαγράφηκε από το Σύλλογο παμψηφεί από το Δ.Σ. μας καθώς θεωρήθηκε υπεύθυνος για τα γκολ που δέχτηκε. Θα έλεγα πως με προσβλητικό τρόπο βρήκαν τον υπεύθυνο για την ήττα μέσα στο Χαριλάου στο πρόσωπο του Νίκου Χρηστίδη, του κορυφαίου δηλαδή για μένα παίκτη της ομάδας. Τα γκολ που δέχτηκε ο Νίκος ήταν τρία σε ένα βρεγμένο και γεμάτο λάσπες αγωνιστικό χώρο, με γάντια που εκείνη την εποχή δεν έκαναν τίποτα, ο Νίκος προδόθηκε από αυτές τις συνθήκες. Πράγματι ο διεθνής τερματοφύλακας μας δεν ήταν κατά την άποψη μου ο μόνος υπεύθυνος για τη βαριά ήττα. Βασικό ρόλο έπαιξαν οι δυσμενείς για τους τερματοφύλακες καιρικές συνθήκες. Σε κάθε σουτ η βρεγμένη μπάλα ήταν κίνδυνος για τον τερματοφύλακα. Από τα έξι συνολικά γκολ, τα τέσσερα σημειώθηκαν μετά από ασταθείς αποκρούσεις των τερματοφυλάκων. Και ο Χρηστίδης δέχτηκε με αυτό τον τρόπο τα δύο. Ο Στάνκοβιτς που ήταν τότε ο προπονητής μας, στο 75 ΄ αντικατέστησε το Χρηστίδη με τον Παπαφλωράτο αλλά και ο Στέλιος έφαγε ένα παρόμοιο γκολ το 4ο του Ολυμπιακού. Ενώ και ο Κελεσίδης με αυτό τον τρόπο έφαγε γκολ από το Σπυρίδωνα. Αλλά κατά τη γνώμη μου ο Νίκος ήταν ένα εξιλαστήριο θύμα, έχω μιλήσει πάμπολλες φορές με το Νίκο και καταλήξαμε στο ίδιο συμπέρασμα, ότι έγινε μια μεγάλη αδικία τότε.
-Είναι λες από τότε πικραμένος;
-Ναι είναι από τότε ως σήμερα που μιλάμε πικραμένος. Στα δικαστήρια που προσέφυγε δικαιώθηκε. Εγώ πάνω απόλα το Νίκο τον θεωρώ Ανθρωπο με Α κεφαλαίο. Εκείνη την εποχή βέβαια οι παράγοντες ήταν ερασιτέχνες και έπαιρναν και λάθος αποφάσεις. Όπως στο μπαράζ του Βόλου που μετά την ήττα από τον Ολυμπιακό διέλυσαν την ομάδα.
-Και μετά πήγε στην ΑΕΚ
-Πήγε, αλλά πώς πήγε; Ο Νίκος όταν τιμωρήθηκε πήγε στην Αμερική. Εκεί έπαιξε στην ομάδα «Κόσμος». Όταν επέστρεψε στη Θεσσαλονίκη ήταν να παίξει η ομάδα με τη Ραπίντ Βιένης και επέστρεψε μόνο για προπόνηση. Προπονούμασταν στο γήπεδο του παοκ γιατί εμείς τότε δεν είχαμε προβολείς. Ο κ. Στάνκοβιτς δεν μπορούσε να μην τον δεχτεί και σε αυτή την προπόνηση με πλησιάζει ο Χρηστίδης και μου λέει: «Μικρέ σήκω φύγε από τον ΑΡΗ πάνε στην Αμερική αν θέλεις να βγάλεις λεφτά από το ποδόσφαιρο». Φυσικά εγώ άκουσα τησυμβουλή του αλλά με τίποτα δεν ήθελα να φύγω από την ομάδα μου.
“Η ΔΙΚΗ ΜΟΥ ΤΙΜΩΡΙΑ”
-Κάτι είχα ακούσει και για δική σου τιμωρία
-Κάτι συμπτώσεις… Εγώ είχα μετά την τιμωρία του Νίκου υπογράψει δελτίο και το τελευταίο παιχνίδι του πρωταθλήματος 1973-1974 ήταν στη Λάρισα. Και σε εκείνο το μοιραίο παιχνίδι αποβλήθηκα εγώ που καθόμουν στον πάγκο χωρίς να έχω αγωνιστεί. Και άκου πώς… Ο φροντιστής μας Διονύσης Καλτέκης είχε χάσει τη φανέλα με το Νο12. Ο αναπληρωματικός τερματοφύλακας που ήμουν εγώ έπρεπε να φοράω το Νο 16 που φορούσε μα βάση τον κανονισμό τότε ο αναπληρωματικός τερματοφύλακας. Αλλά επειδή ο Καλτέκης όπως είπα είχε χάσει τη φανέλα με το Νο 12, όταν μπήκε αλλαγή ο Σταυρίδης αντί να φορέσει το 12 φόρεσε το Νο16 και σε μια φάση αποβλήθηκε. Διαιτητής ήταν ο Πασχαλίδης από τις Σέρρες ο οποίος με γνώριζε καθότι κι εγώ Σερραίος και γιατί ήταν συμμαθητής με τον πατέρα μου στο Γυμνάσιο, αλλά δεν θέλησε όταν συμπλήρωνε το Φ.Α. να αποκαταστήσει το λάθος, είδε μόνο ότι εγώ βάσει κανονισμών έπρεπε να φοράω το Νο16 αλλά φορούσα «υποτίθεται» το Νο12 και έγραψε ότι αποβλήθηκα εγώ γιατί αυτός είχε γράψει στο καρτελάκι του ότι απέβαλε το Νο 16. Και έφαγα τιμωρία με 4 αγωνιστικές. Γι αυτό ονομάζω αυτό τον αγώνα μοιραίο.
Αφότου τιμωρήθηκα με 4 αγωνιστικές η ομάδα έμεινε μόνο με έναν τερματοφύλακα, τον Παπαφλωράτο. Αναγκαστικά λοιπόν φέρανε από τα Κουφάλια το Γάκη μαζί με τον Δημήτρη Γιαμαλή. Κι αυτό γιατί δεν υπήρχαν κατάλληλοι τερματοφύλακες εκείνη τη χρονιά στην εφηβική ομάδα. Όταν έφυγα εγώ έμεινε ο Βασιλάκης Βελιάδης ο γιος του Κώστα Βελιάδη, ως τερματοφύλακας ένας και μοναδικός.
Η ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΤΩΝ ΤΕΡΜΑΤΟΦΥΛΑΚΩΝ
-Στο θέμα των τερματοφυλάκων ο ΑΡΗΣ πάντα έχει παράδοση να διαθέτει πολύ αξιόλογους σε αυτή τη θέση.
-Όντως, αλλά γιατί; Ο ΑΡΗΣ λοιπόν ήταν και είναι πάντα γωνιακό μαγαζί Τον ΑΡΗ τον βλέπουν από όλη την Ελλάδα και θέλουν να είναι κομμάτι αυτής της ομάδας. Εκείνη την εποχή μάλιστα, γινόταν και πολύ καλή δουλειά στο θέμα των τερματοφυλάκων. Και στις προπονήσεις, άκου τώρα κάτι που ίσως δεν ξέρει ο πολύς κόσμος, ο Χρηστίδης στις προπονήσεις δεν καθόταν ποτέ κάτω από τα δοκάρια. Πήγαμε φιλικό παιχνίδι στην Έδεσσα, τέρματα Χρηστίδης, Παπαφλωράτος κι εγώ. Ο Νίκος σε εκείνο το φιλικό αγωνίστηκε ως σέντερ φορ! Στις προπονήσεις που γινόταν το δίτερμα κάθε Πέμπτη έπαιζε σέντερ φορ, δεν έπαιζε ως τερματοφύλακας. Ήταν ο μοναδικός τερματοφύλακας σε όλη την Ελλάδα που ήξερε ποδόσφαιρο. Όταν μέσα στη λάσπη και στο βούρκο δεν λέρωνε το σορτσάκι του. Θυμάμαι ένα παιχνίδι με τον Εθνικό που μας είχε κάνει γιο-γιο και όμως ο Νίκος μόλις βγήκε από το γήπεδο το μέλημα του ήταν να πετάξει ότι λάσπη είχε πάνω του. Η κίνηση του ήταν αυτή να κάνει όσο γίνεται πιο ξεκάθαρο κυριολεκτικά παιχνίδι. Αφού ο συγχωρεμένος ο Καλτέκης μας έλεγε: «Ρε σεις δε βλέπετε τις κινήσεις του Νίκου πώς έρχεται ελάχιστα λερωμένος. Εσείς τι κάνετε κυλιέστε μέσα στο βούρκο;». Γιατί αυτός έπρεπε να τα πλύνει μετά.
-Νίκο λες ότι ο ΑΡΗΣ ήταν γωνιακό μαγαζί…άρα ο τερματοφύλακας π.χ. των Κουφαλίων έλεγε ας πάω στον ΑΡΗ γιατί είναι γωνιακό μαγαζί;
-Κοίτα, μιλάω φυσικά για τα δικά μου τα χρόνια. Στον ΑΡΗ υπήρχε και ένα τιμ ανθρώπων που ψάχνανε σε όλη τη Βόρεια Ελλάδα για καλούς μικρούς σε ηλικία τερματοφύλακες. Και στο τιμ αυτό μετρούσε πάρα πολύ η γνώμη του Ν. Χρηστίδη τον οποίο όλοι εμπιστεύονταν και όσοι τερματοφύλακες ερχόντουσαν από άλλες ομάδες και έμεναν στον ΑΡΗ ήθελαν να του μοιάσουν. Όχι ότι δεν φέραμε κι εμείς κατά καιρούς στον ΑΡΗ τερματοφύλακες που δεν έκαναν. Αλλά ο ΑΡΗΣ σαν ομάδα δούλευε εδώ και πολλά χρόνια πάνω στο θέμα του παίκτη που θα ήταν κάτω από τα δοκάρια. Ο ΑΡΗΣ για πολλά χρόνια είχε την καλύτερη άμυνα που ξεκινούσε από τον τερματοφύλακα. Ο ΑΡΗΣ παραδοσιακά επένδυε στη θέση του γκολκίπερ, ας πιάσουμε μετά από μένα, ήρθαν ο Κατσιαούνης, ο Καρκαμάνης, ο Κοέντας, ένα παιδί χωρίς τα δικά μας σωματικά προσόντα διέπρεψε
“ΧΩΡΑΦΙΑ ΚΑΙ ΜΠΑΛΑ”
-Είσαι ένα παιδί από το χωριό Αδελφικό Σερρών, τι κάνεις; Λες αντί να πηγαίνω στα χωράφια ας ασχοληθώ με την μπάλα;
-Γεννήθηκα στο Αδελφικό Σερρών, ένα χωριό μεγάλο, το μεγαλύτερο της περιοχής και 12 χλμ από τις Σέρρες, αλλά οι γονείς μου δεν ήταν κατ επάγγελμα αγρότες. Ο πατέρας μου δούλευε σαν εισπράκτορας σε ένα λεωφορείο του ΚΤΕΛ Σερρών στο οποίο ο αδερφός του είχε λεωφορείο δικό του στη γραμμή, οπότε μπήκε κι αυτός μέσα στη δουλειά. Το 1966, όταν ήμουν 11 χρονών μετακομίσαμε στη Θεσσαλονίκη. Εγώ και στο χωριό μου αλλά και όταν ήρθα στη Θεσσαλονίκη με θεωρούσαν καλό τερματοφύλακα. Είχα τότε που πρωτοξεκίνησα να παίζω ως πρότυπο έναν σπουδαίο τερματοφύλακα του Ν. Σερρών-που όμως δεν έπαιξε σε μεγάλη ομάδα- τον Θοδωρή Γιαννακόπουλο που τώρα είναι Πρόεδρος στο ΚΤΕΛ Σερρών. Εκείνη την εποχή δεν είχαν όλα τα χωριά ομάδες. Οι ομάδες ήταν μετρημένες και όποτε πηγαίναμε για φιλικά παιχνίδια μεταφερόμασταν με τρακτέρ και με πλατφόρμες, τον βλέπαμε και τον χαζεύαμε. Ξεχώριζε και ήταν ο νάμπερ ουάν. Από τότε εγώ κόλλησα με αυτή τη θέση του τερματοφύλακα και δεν σκέφτηκα καμία άλλη θέση. Ήμουν ένα ψηλόλιγνο παιδί, αφού τώρα είμαι 1,90 μ. τότε είχα και 3 πόντους παραπάνω. Μου αρεζε η θέση αυτή. Είχα τρέλα με το ποδόσφαιρο. Σχολούσα από το σχολείο πετούσα την τσάντα και έτρεχα στην πλατεία για μπάλα. Και παίζαμε πάνω στα χαλίκια, πάνω στα ξερά χώματα και στις πέτρες. Και το χωριό μου, για να επανέλθω, έβγαλε το Σάκη Ζαρζόπουλο, είχαμε τότε μεγάλη τρέλα με την μπάλα αλλά και με τον Πανσερραϊκό. Θυμάμαι με έπαιρνε ο δάσκαλος μου στα 9 μου χρόνια και πηγαίναμε και βλέπαμε παιχνίδια του Πανσερραϊκού ήμουν και στο παιχνίδι μπαράζ Πανσερραϊκός-Λάρισα ποιος θα ανέβει στην Α΄ Εθνική, ανέβηκε φυσικά ο Πανσερραϊκός. Τότε λοιπόν διάλεξα ως ομάδα που θα υποστηρίζω ότι θα ήταν ο Πανσερραϊκός. Αυτό έγινε αρχικά γιατί μετά που ήρθα στον ΑΡΗ πάει και τελείωσε ομάδα μου είναι μόνο ο ΑΡΗΣ.
Εμείς λοιπόν οικογενειακώς ήρθαμε στη Θεσσαλονίκη για βιοποριστικούς λόγους. Κυρίως ο πατέρας μου έλεγε ότι το έκανε για μας, εμένα και τη μεγαλύτερη αδερφή μου. Μέναμε κοντά στην Παν. Φανερωμένη και πήγαμε εκεί γιατί 3-4 άλλες οικογένειες που είχαν έρθει Θεσσαλονίκη από το χωριό μας είχαν κατοικήσει εκεί και για λόγους κοινωνικούς επιλέξαμε κι εμείς εκείνη την περιοχή. Εκεί τότε πρωτοϊδρύθηκε μια ομάδα η Αναγέννηση Νεαπόλεως. Αυτοί με είδαν που έπαιζα στις αλάνες και με επέλεξαν για την ομάδα τους. Μετά μετακομίσαμε σε άλλη γειτονιά πάνω από την παλιά λαχαναγορά, πιο κεντρικά δηλαδή. Εκεί στην ομάδα Πρόεδρος ήταν ο Τάκης Τουρασής που ήταν και Πρόεδρος της ΕΠΣΜ και επειδή ήταν παοκτσής μας μοίραζε «φοράκια» για να πηγαίνουμε να βλέπουμε τα παιχνίδια του παοκ. Όμως εγώ δεν επηρεάστηκα από αυτό.
– Και εκτός από το Νίκο Χρηστίδη ήσουν συμπαίκτης και με τον Γ.Γκαντίνα
-Γυρίζω στο 1973, τη χρονιά εκείνη που ο Γκαντίνας θα έπαιζε στον ΑΡΗ τον άφησε ο Καμπάνης ελεύθερο να πάει σε όποια ομάδα ήθελε για να τα κονομήσει. Ωστόσο ο Γιώργος δε βρήκε ομάδα και ξαναγύρισε στον ΑΡΗ. Εκείνη την εποχή ο Καμπάνης ήταν η διοίκηση της Ελλάδας στο ποδόσφαιρο μαζί με τους Μαντζαβελάκη και το Δέδε από την Πάτρα. Είχε φύγει λοιπόν ο Γκαντίνας από τον ΑΡΗ και έμειναν δύο τερματοφύλακες κι ένας εγώ από την ερασιτεχνική ομάδα. Τότε γινόταν κάποια φιλικά του ΟΠΑΠ στα οποία εγώ χρησιμοποιούμουν συνεχώς και έπαιρνα εμπειρίες. Το Νοέμβριο του 1973 ο Πανσερραϊκός είχε τερματοφύλακα τον Διονυσιάδη που τραυματίστηκε και δεν είχε λύση. Βρήκε ευκαιρία ο Καμπάνης που ήταν γάτα σε τέτοιες κινήσεις και έδωσε στον Πανσερραϊκό τον Γκαντίνα. Ο Καμπάνης λοιπόν εμένα με θεωρούσε διάδοχο του Χρηστίδη, αλλά και ο ίδιος ο Νίκος σε μια συνέντευξη που έδωσε στα Αθλητικά Νέα είχε πει: «εγώ έχω βρει τον αντικαταστάτη μου, είναι ο Νίκος Τολούδης από την εφηβική ομάδα»
Και το έλεγε αυτό μια που σε ολόκληρο το πρωτάθλημα ως έφηβος είχα δεχθεί μόνο 4 γκολ
ΤΟ ΠΑΙΧΝΙΔΙ ΤΩΝ ΕΡΑΣΙΤΕΧΝΩΝ
-Στην εποχή σου δεν έπαιζαν πριν από τους αγώνες της Α΄ Εθνικής οι ερασιτέχνες των δύο αντιπάλων;
-Πολύ καλά το θυμάσαι. Ναι έπαιζαν οι ερασιτεχνικές ομάδες στις 11 π.μ. και η ομάδα μας έπαιζε σε όλα τα γήπεδα. Έχω παίξει μέσα στην Τούμπα με 33.000 κόσμο, έχω παίξει στο Καυταντζόγλειο. Παίζαμε όλα τα παιχνίδια ανεξάρτητα από τις καιρικές συνθήκες. Έβρεχε ή χιόνιζε εμείς παίζαμε. Ήμασταν χωρισμένοι σε δύο ομίλους Βόρειο και Νότιο. Εμείς πιάναμε μέχρι Λάρισα και Βόλο. Έχουμε βγει με την ερασιτεχνική ομάδα και πρωταθλητές, αφού οι πρώτες ομάδες στην κατάταξη από τους δύο ομίλους παίζανε μεταξύ τους σε ουδέτερο γήπεδο.
-Διάβασα στο βιογραφικό σου ότι έχεις παίξει και στον Καμπανιακό…
-Ναι είναι αλήθεια. Το 1975 ο Καμπάνης με φώναξε στα γραφεία της εφημερίδας Αθλητικά Νέα στην οδό Καστριτσίου και μου λέει:
«Μικρέ θέλω να πάς να παίξεις μπάλα», εννοούσε να πάω σε άλλη ομάδα με υποσχετική.
Του λέω: «Πρόεδρε σε έχω σαν πατέρα μου, ότι αποφασίσεις εσύ θα γίνει, εγώ όμως αγαπώ τον ΑΡΗ θέλω να το ξέρεις»
Μου λέει: «Θα παίζεις δευτεροτρίτος»
Και το είπε αυτό γιατί ο Χρηστίδης δεν μπορούσε να συγκριθεί με κανέναν άλλον και ο Παπαφλωράτος ήταν πάρα πολύ καλός τερματοφύλακας ως δεύτερος φυσικά.
Μετά από αυτά που συζητήσαμε με τον αείμνηστο Ν. Καμπάνη ήρθε στα γραφεία ο Καμπανιακός που είχε ανεβεί στη Β΄Εθνική και «ψήθηκα» από τον Καμπάνη και πήγα στον Καμπανιακό Χαλάστρας. Εκείνη τη χρονιά βγήκα πρώτος τερματοφύλακας της Β΄ Εθνικής, δεύτερος βγήκε ο Φεστέρης του Πανδραμαϊκού και τρίτος ο Αλεξίου του Ρήγα Φεραίου Βελεστίνου.
Η ΠΡΩΤΙΑ
-Τι σημαίνει ότι βγήκες πρώτος τερματοφύλακας της Β΄ Εθνικής κατηγορίας;
-Ας το πούμε κι αυτό για να μαθαίνουν και οι νεώτεροι. Λοιπόν, κάθε Δευτέρα οι προπονητές βαθμολογούσαν τις αντίπαλες ομάδες με τις οποίες έπαιζε η ομάδα τους. Τους αντίπαλους ποδοσφαιριστές δηλαδή. Και τότε με τη βαθμολογία αυτή στο τέλος του πρωταθλήματος βγήκα 1ος τερματοφύλακας στην Β΄ Εθνική Κατηγορία. Αυτό στην πράξη σήμαινε πάρα πολλά. Εμένα μόλις τελείωσε το πρωτάθλημα με ζήτησε ο Παναθηναϊκός, ο Ολυμπιακός, ο Παοκ και η ΑΕΚ. Στην ΑΕΚ ήταν ο Νίκος Χρηστίδης, που ήδη είχε μετακομίσει εκεί. Φυσικά ο Καμπάνης δεν δέχθηκε να με παραχωρήσει έτσι, στην ΑΕΚ πήγε ο Στεργιούδας, στον Πάοκ ήρθε ο Φεστέρης του Πανδραμαϊκού, αφού πρώτα είχα πάει εγώ με δοκίμασε ο Γιακουμής που ήταν την προηγούμενη χρονιά προπονητής στην Ξάνθη, παίξαμε με τον Καμπανιακό μέσα εκεί, εγώ είχα πιάσει 2 πέναλτυ, χάσαμε βέβαια 1-0 όμως ο Γιακουμής ζήτησε να με πάρει στον παοκ. Τέλος πάντων εκείνη τη χρονιά σώθηκε ο Καμπανιακός και όλοι λέγανε ότι το 50% οφειλόταν στον τερματοφύλακα.
ΣΥΖΗΤΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΜΕΤΑΓΡΑΦΗ
-Με καμιά ομάδα από αυτές που σε ζήτησαν έκανες συζητήσεις;
-Φυσικά πήγα στον Παναθηναϊκό όπου ξεκίνησα συζητήσεις, ο ΑΡΗΣ για να με παραχωρήσει ζήτησε από τους πράσινους 500.000 δρχ. Ο ΑΡΗΣ είχε βάλει ρήτρα για το δανεισμό μου μισό εκατομμύριο δρχ. Η διοίκηση του Παναθηναϊκού υπέδειξε στον Καμπανιακό να δώσει στον ΑΡΗ τα 500.000 δρχ και θα τα έπαιρναν στη συνέχεια από τον Παναθηναϊκό. Όμως όταν συζητούσα με τον Μαντζαβελάκη μου έδωσε ένα γραμμάτιο με τις 300.000 δρχ, έναντι, που εκδότης φαινόταν ο Α.Ο.Παναθηναϊκός. Εγώ ζήτησα προσωπικό γραμμάτιο του Μαντζαβελάκη και τότε αυτός μου είπε «εφόσον δεν μου έχεις εμπιστοσύνη δεν κάνεις για μας». Και πήραν τον Αλεξίου. Όσο για τον παοκ δεν μπορούσαν να με ζητήσουν από την ομάδα μου γιατί φοβόταν πώς να το πουν. Εν τω μεταξύ ο Γ. Παντελάκης όποτε συνταξιδεύαμε στο αεροπλάνο με τον παοκ πάντα με ήθελε δίπλα του, μου έλεγε: «μικρέ έλα εδώ μαζί μου» και καθόλο το ταξίδι κουβεντιάζαμε για διάφορα θέματα. Ειδικά όμως μετά το παιχνίδι με τον Ολυμπιακό που κερδίσαμε και συνταξιδεύαμε με τον παοκ δεν μπορείς να φανταστείς τι έκανε. Τους μάλωνε τους παράγοντες της ομάδας του γιατί κανένας δεν του είπε ότι μπορούσαν μετά τον Καμπανιακό να με πάρουν στην ομάδα τους. Ιδιαίτερα τα άκουσε ένας ονόματι Πετρίδης που φοβόταν να πει στον Πρόεδρο τους ότι θέλανε να πάρουν έναν τερματοφύλακα από τον ΑΡΗ.
Τέλος πάντων μετά που ναυάγησε η μεταγραφή μου στον Παναθηναϊκό, συζήτησα με τον ΑΡΗ για τη δική μου περίπτωση. Προπονητής ήταν ο Αλκέτας Παναγούλιας που με παρακολουθούσε και με γνώριζε και από τις Εθνικές ομάδες, με κάλεσε και μου είπε: «μικρέ, αν έρθεις και τους κερδίσεις, εγώ δεν έχω πρόβλημα ποιος θα είναι κάτω από τα δοκάρια, ή εσύ, ή ο Παπαφλωράτος ή ο Γάκης. Η απόφαση είναι δική σου αλλά εγώ σε θέλω. Και λόγω αγάπης προς την ομάδα μου προτίμησα να γυρίσω στον ΑΡΗ χωρίς καμία απολαβή και να μην αποδεχθώ καμία πρόταση άλλης ομάδας. Βγαίνοντας από τα γραφεία έξω οι παράγοντες του Καμπανιακού έκαναν πρόταση στον ΑΡΗ να με παραχωρήσουν σε αυτούς και ο Καμπανιακός θα έδινε τον Δημότση στον ΑΡΗ κι εκεί εκνευρίστηκαν οι παράγοντες του ΑΡΗ και δεν προχώρησαν οι συζητήσεις.
-Τα πήγες καλά με την επιστροφή σου;
-Εγώ στην προετοιμασία ήμουν ο βασικός τερματοφύλακας και στα φιλικά στη Θεσσαλονίκη, εγώ έπαιζα όλα τα παιχνίδια. Πριν λοιπόν από το παιχνίδι με τον Ολυμπιακό ήξερα ότι θα παίξω εγώ βασικός τερματοφύλακας. Αλλά μετά την προπόνηση της Τρίτης ένας αστυνομικός μου φέρνει ένα χαρτί ότι έπρεπε να παρουσιαστώ φαντάρος την Παρασκευή. Πήγα να παρουσιαστώ αλλά πριν μπω μέσα στη στρατολογία περίμενα τον Γκράτσιο τον αρειανό στρατηγό που ερχόταν για επιθεώρηση ο οποίος με γνώριζε και με αγαπούσε. Αλλά δεν κατάφερα να τον συναντήσω, οπότε έμεινα εκεί και δεν πήγα να παίξω με τον Ολυμπιακό στο πρώτο μου επίσημο παιχνίδι το 1975. Κατατάχθηκα στο στρατό, έπαιρνα μόνος μου άδεια από τη Σταυρούπολη Ξάνθης, οι παράγοντες του ΑΡΗ δεν ενδιαφέρθηκαν για μένα γιατί ήμουν ο δεύτερος τερματοφύλακας. Αλλά όταν τραυματίστηκε ο Γάκης αμέσως με σκέφτηκαν. Αλλά εκείνες τις μέρες είχα πάρει άδεια από το στρατό και πήγα στο καφενείο του Ποσειδώνα στα Περιστέρια. Μόλις με είδαν κάποιοι φίλοι μου με ρώτησαν «Καλά βρε εσύ είσαι αποστολή τι δουλειά έχεις εδώ;». Και όντως διάβασα στην εφημερίδα ότι, ο Τολούδης θα συναντούσε την αποστολή στο ξενοδοχείο. Κι εγώ δεν ήξερα τίποτα.
Έκτοτε λοιπόν έμεινα ως δεύτερος τερματοφύλακας μετά τον Παπαφλωράτο οπότε ήρθε ως προπονητής στον ΑΡΗ ο Ρουλ ο Γερμανός. Αυτός επειδή ήμουν αδύνατος δεν με ήθελε τόσο πολύ και με αντιπαθούσε κιόλας. Έγινε όμως ένα παιχνίδι της Εθνικής Ελλάδος με την Εθνική Ελπίδων Βορείου Ελλάδας. Πρώτος τερματοφύλακας ήταν ο Στέλιος και δεύτερος εγώ. Στο β΄ ημίχρονο με έβαλε τέρμα ο Κλ. Βικελίδης, έβγαλα μάτια σε κείνο το παιχνίδι και οι εφημερίδες έγραψαν ότι ο Τολούδης χάρισε τη νίκη στην ομάδα του. Είχαμε κερδίσει 4-2 την Εθνική Ελλάδος και την ώρα που τελείωσε το παιχνίδι ο Ρουλ μου ζήτησε συγνώμη λέγοντας μου ότι με είχε αδικήσει. Κι από τότε ήμουν μόνιμα ο β΄ τερματοφύλακας στον ΑΡΗ. Έφυγε μετά ο Ρουλ ήρθε ο Τσίριτς και με αυτόν προπονητή έπαιξα τα καλύτερα παιχνίδια μου και με τον Ολυμπιακό και με την Καβάλα και σε άλλα παιχνίδια που διακρίθηκα.
-Και μετά;
-Μετά τον Ολυμπιακό παίζαμε με τον Εθνικό στα Μουδανιά, γιατί ο ΑΡΗΣ ήταν τιμωρημένος. Εγώ ξέρω ότι ξεκινάω. Αλλά την ώρα που βάζω τα πάνινα παπούτσια για να βγούμε για ζέσταμα λέει ο προπονητής, ας ξαναπώ την 11άδα και τότε ως Νο 1 λέει Παπαφλωράτος. Αργότερα παραδέχτηκε ότι υπήρξε παρέμβαση από τρίτους για να μην παίξω εγώ και να παίξει ο Στέλιος. Αφού να φανταστείς ότι στο ξενοδοχείο μετά το φαγητό ήρθε ο Κ. Δράμπης και μου είπε: «Κέρδισες επάξια τη θέση του βασικού τερματοφύλακα», αλλά λογαριάζαμε όλοι χωρίς τον ξενοδόχο.
Απογοητεύτηκα όχι τόσο για τον Τσίριτς όσο για τον ΑΡΗ. Αυτό το ίδιο συνέβη και σε ακόμα ένα παιχνίδι στο κύπελλο, έφυγα από το ξενοδοχείο πάλι με αρχική 11άδα εμένα, ενώ έκανα ζέσταμα με πλησίασε ένας παράγοντας του ΑΡΗ ο κ. Γούναρης με ρώτησε αν ξεκινάω του είπα ναι και μετά από λίγη ώρα ως δια μαγείας αντί να ξεκινήσω εγώ ξεκίνησε ο Στέλιος. Έτος 1978 συνέβαιναν όλα αυτά.
ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ ΚΑΙ ΤΣΑΤΣΕΦΣΚΙ
-Το 1978 που γίνονταν όλα αυτά εσύ παντρεύτηκες κιόλας
-Ναι εγώ παντρεύτηκα στις 25 Ιουλίου 1978, τρεις μέρες μετά το σεισμό της Θεσσαλονίκης, η σύζυγος μου ήταν έγκυος, ζήτησα κάποια λίγα λεφτά που μου χρωστούσε ο ΑΡΗΣ, φύγαμε για προετοιμασία στη Φλώρινα με την ομάδα και προπονητή τον Τσατσέφσκι ο οποίος με είχε σαν πρώτο τερματοφύλακα, δεύτερο τον Παπαφλωράτο και 3ο τον Μποϊκογλου. Βοηθός του Τσατσέφσκι ήταν ο Τάκης Ραπτόπουλος. Εκεί όλα μου έφταιγαν, δεν μου είχαν δώσει τα λεφτά, ήμουν νιόπαντρος και 23 ετών, μου είχαν κάνει και τα χουνέρια που περιέγραψα, στραβώνω λοιπόν και μου μπαίνει η ιδέα να φύγω από τον ΑΡΗ.
-Τι εννοείς στραβώνεις; Έτσι στα καλά καθούμενα;
-Ακριβώς έτσι όπως το λες. Ο Τσατσέφσκι μου λέει: «Από μένα δε φεύγεις». Eγώ στη ζωή μου δεν κάπνισα ποτέ τσιγάρο. Αλλά τότε την έψαχνα και επειδή ξέραμε ότι στις 10.30 ερχόταν ο Ραπτόπουλος να κάνει έλεγχο, έμπαινα στην τουαλέτα, άναβα τσιγάρο και φυσούσα τον καπνό από την κλειδαρότρυπα για να με πιάσουν να καπνίζω και να με τιμωρήσουν. Και όντως με κατέβασαν με ταξί στη Θεσσαλονίκη για να απολογηθώ στην Διοίκηση κι εγώ λέω «δεν επιστρέφω στ Φλώρινα». Και μετρούσε στο στράβωμα μου και ήταν ένας βασικός λόγος ότι είχα αφήσει τη γυναίκα μου στη Θεσσαλονίκη χωρίς χρήματα, δευτεροετή φοιτήτρια και έγκυο γιατί δεν μου είχαν δώσει τα χρήματα που μου χρωστούσαν. Η Διοίκηση τότε με τιμώρησε με πρόστιμο τα χρήματα που μου χρωστούσαν. Περισσότερο στραβωμένος από ποτέ επιστρέφω με τις παροτρύνσεις της γυναίκας μου στη Φλώρινα και με τον ταξιτζή να με παρακαλάει γιατί δεν θα είχε δικιολογία που θα γύριζε χωρίς εμένα.
-Και πώς εξελίχθηκε αυτή η κατάσταση;
-Γυρίσαμε από την προετοιμασία στις 17 Αυγούστου 1978 και έρχεται μια μέρα ο Γιώργος Λάμπρου εκ μέρους της Διοίκησης πίσω από την εστία μπροστά στη θύρα1, σε δίτερμα που παίζαμε και μου λέει:
«Τολούδη θέλω να μου πεις την τελική σου απόφαση. Θα μείνεις στην ομάδα ή θα φύγεις;» Και του λέω, θέλω να φύγω.
“ΑΚΟΜΑ ΜΕ ΠΛΗΓΩΝΕΙ”
-Μετάνιωσες ποτέ γι αυτή τη συμπεριφορά που έδειξες τότε αλλά κυρίως γι αυτή την απόφαση σου;
-Με ρωτάς κάτι που ακόμα με πληγώνει. Ένα εκατομμύριο φορές έχω μετανιώσει για την απόφαση μου τότε να φύγω από τον ΑΡΗ. Γιατί δεν είναι το πόσο συχνά θα έπαιζα… Αγάπησα αυτό το χρώμα… Αυτό το Σύλλογο τον αγάπησα και τον υπηρέτησα και σαν ποδοσφαιριστής και πολύ αργότερα σαν… παράγοντας.
-Έμεινες άνεργος ουσιαστικά φεύγοντας τότε από την ομάδα
-Αυτό που υποθέτεις δεν υπάρχει. Ήξερα εκ των προτέρων ότι όποιος έφευγε από τον ΑΡΗ δεν έμενε άνεργος ποτέ. Με πλησίασαν πολλές ομάδες και η μία ήταν ο Πανσερραϊκός. Και κοίτα τώρα δεύτερη αγωνιστική είναι ο αγώνας ΑΡΗΣ-Πανσερραϊκός. Στο 78 λεπτό έφαγα ένα γκολ που… δεν τρωγότανε και τα άκουσα όλα από τη μια μεριά «το δικό μας το παιδί» και από την άλλη «μας πούλησες». Χάσαμε 1-0, από μια λάθος εκτίμηση δική μου της φάσης και ενώ στο μεταξύ έσωσα 15 φορές την εστία. Όταν μια φορά παίξαμε με τους βετεράνους στις Σέρρες, μίλησα με Τραϊανόπουλο, Βάβαλη, Πανταζη, Ζαρζόπουλο, πολλά χρόνια μετά από εκείνο το παιχνίδι ακόμα το θυμούνται. Στις 25 Νοεμβρίου 1978 το Σάββατο στις 1 η ώρα το μεσημέρι φεύγαμε για Λάρισα βασικός εγώ και αναπληρωματικοί μου ο Λούκοβιτς και ο Μηλίνης. Ο Λούκοβιτς μετά πήγε στον Ηρακλή και ο Μηλίνης στον Πάοκ. Στις 12 μετά την πρωϊνή προπόνηση έρχεται ένας φίλος μου προποτζής και μου λέει: «Η Εύα είναι στην κλινική για να γεννήσει». Φεύγω από την προπόνηση παίρνω τα πράγματα μου και περνάω από το σημείο που κανονικά η αποστολή θα έφευγε στις 1 όπως είπα. Εγώ πέρασα στις 1.45 οι συμπαίκτες μου γκρίνιαζαν ότι τους έστησα και θα αργούσε το πρόγραμμα μετάβασης τους στη Λάρισα και τους λέω: «Εγώ τελείωσα από τον Πανσερραϊκό, φεύγω». Και στις 25 Νοεμβρίου 1978 που γεννήθηκε ο γιος μου εγώ σταμάτησα το ποδόσφαιρο επαγγελματικά ως ποδοσφαιριστής. Είπα ΤΕΛΟΣ.
ΤΟ ΤΕΛΟΣ ΤΗΣ ΚΑΡΙΕΡΑΣ
-Νεότατος αποφάσισες να σταματήσεις
-Δε σταμάτησα τελείως. Πήγα σε χαμηλότερη κατηγορία, στα Γιαννιτσά
Αλλά δεν ολοκλήρωσα τη χρονιά γιατί ήθελαν να προωθήσουν έναν άλλο τερματοφύλακα. Μετά πήγα ως παίκτης και προπονητής στις παρακάτω ομάδες. Στη Γαλάτιστα το 1981. Στον Π.Ο.Ξηροκρήνης 1982-85 (Δ΄ Εθνική), το 1986 στη Σουρωτή, το 1987 ξανά στη Γαλάτιστα, το 1988 στην Τερψιθέα και τη διετία 1989-91 στην Κασσάνδρα πάλι ως παίκτης και προπονητής και την ανέβασα στη Δ΄ Εθνική κατηγορία.
-Αφότου έγινες επαγγελματίας αμειβόσουν καλά;
-Θεωρώ ότι τα λεφτά που έπαιρνα στον ΑΡΗ εγώ τότε είναι ισάξια με τα χρήματα που βγάζουν και τώρα οι ποδοσφαιριστές. Όχι όμως με βάση συμβόλαιο, αλλά χάρις στα πριμ που παίρναμε από τις νίκες και τις ισοπαλίες. Από μισθούς ήταν λίγα τα χρήματα. Εγώ είχα ξεκινήσει με 3000 δρχ την επόμενη χρονιά πήγα 3300 δρχ, όταν πήγα στον Καμπανιακό και επέστρεψα έπαιρνα 6.000 δρχ και όταν έφυγα από τον ΑΡΗ το 1978 έπαιρνα 7.700 δρχ. μισθό. Αλλά τα καλά λεφτά έρχονταν από τα πριμ. Να φανταστείς ότι με 3 μηνών πριμ με απόδοση της ομάδας από μέτρια μέχρι πολύ καλή μπορούσε κάποιος παίκτης να αγοράσει ένα διαμέρισμα ! Και αυτοκίνητο έπαιρνες με 2 μηνών πριμ. Κοίτα ένα Zastava στη δική μου την εποχή έκανε 114.000 δρχ. Αν μέσα σε δύο μήνες είχαμε 3 νίκες και μια ισοπαλία και η μία από τις νίκες ήταν π.χ. με τον Παναθηναϊκό τα λεφτά ήταν πολύ καλά.
-Θυμόμουν από δημοσιεύματα της εποχής ότι ήταν αθλήτρια και η σύζυγος σου.
-Τη γυναίκα μου τη γνώρισα εδώ στη Θεσσαλονίκη το 1973. Εκείνη τη χρονιά ο Στάνκοβιτς για να φτάσω στο επίπεδο αγωνιστικότητας τους υπόλοιπους παίκτες με ήθελε να έρχομαι και πρωϊ και απόγευμα στην προπόνηση. Με έκανε ιδιαίτερη προπόνηση μέσα στο κλειστό γυμναστήριο, στα στρώματα επάνω σε άλματα και όλα όσα γίνονται σε κλειστό, αλλά και στο ξερό της Α.Ε. Χαριλάου.
Η σύζυγος μου Εύα Κερεμιτσόγλου, έπαιζε βόλεϊ στη Γυναικεία ομάδα του ΑΡΗ έχει το Νο1 δελτίο στο Γυναικείο τμήμα του ΑΡΗ. Επειδή δεν υπήρχε γυναικείο βόλεϊ, ήρθε η ομάδα των Μουδανιών ενσωματώθηκε με τον ΑΡΗ και δημιουργήθηκε το Γυναικείο τμήμα. Η γυναίκα μου ήταν πασαδόρος έπαιξε και εθνική ομάδα. Την είχε επιλέξει ο Σωτήρης Ιεροκλής. Εγώ έκανα προπονήσεις στο κλειστό εκεί που προπονούνταν κι αυτή. Εκεί τη γνώρισα τη γυναίκα μου στα 19 μου εγώ και από τότε δε χωρίσαμε ποτέ. Αυτή Θεσσαλονικιά και Χαριλιώτισσα κι εγώ από την ώρα που τη γνώρισα έμεινα για ολόκληρη τη ζωή μου στην περιοχή Χαριλάου. Και η γυναίκα μου ήταν καθηγήτρια σε σχολεία μέχρι το 20011, γυμνάστρια. Από την πρώτη στιγμή της γνωριμίας μας με τη σύζυγο μου αγαπηθήκαμε και αποφασίσαμε να είμαστε για πάντα μαζί. Πρέπει να σου πω ότι ήταν πολύ ωραία γυναίκα και είναι ακόμη.
-Και αποκτήσατε και οικογένεια
-Έχω δύο γιους. Ο πρώτος ο Θανάσης έφτασε μέχρι την Προολυμπιακή ομάδα στο βόλεϊ. Τώρα ασχολείται ως στατιστικολόγος στον Παοκ. Ο Θανάσης γεννήθηκε τη χρονιά που παντρεύτηκα δηλ. το 1978, είναι τώρα 44 χρονών. Εχω και ακόμα ένα γιο τον Βασίλη που είναι 9 χρόνια μικρότερος από τον πρώτο ο οποίος έχει γυμναστήριο. Έχω και 3 εγγονές, την Εύα που πήρε το όνομα της συζύγου μου, την Αναστασία και τη Μαρία.
Και οι δύο γιοί μου σπούδασαν Γυμναστές όπως και η μητέρα τους που επίσης ήταν Γυμνάστρια όπως είπα πριν. Ο μικρότερος γιος μου ο Βασίλης ήταν άριστος μαθητής.
*Η συνέντευξη με τον Νίκο Τολούδη έγινε στο Γυμναστήριο του γιου του Βασίλη, στην Άνω Τούμπα.
** Τα σπάνια φωτογραφικά ντοκουμέντα είναι από το αρχείο του Νίκου Τολούδη.
