Η Μέση Ανατολή είναι ευάλωτη, το ISIS έχει εξελιχθεί στην πιο ισχυρή τρομοκρατική οργάνωση και η Ευρώπη είναι αντιμέτωπη με πιο έντονα οικονομικά και πολιτικά προβλήματα.
Αυτοί είναι μερικοί μόνο από τους κινδύνους που αντιμετωπίζει ο κόσμος για τη χρονιά που μόλις ξεκίνησε. Οι Ιαν Μπρέμερ και Κλιφ Κούπτσαν, αναλυτές του Eurasia Group ετοίμασαν την ετήσια λίστα με τους μεγαλύτερους κινδύνους για τον πλανήτη, προειδοποιώντας για έναν δραματικά πιο κατακερματισμένο κόσμο.
Παρόλα αυτά, θεωρούν απίθανο να ξεσπάσει ένας Γ Παγκόσμιος πόλεμος. Αλλωστε, οι μεγαλύτερες οικονομικές δυνάμεις του πλανήτη δεν είναι πρόθυμες να συρθούν στη μάχη, όπως λένε.
Αυτοί είναι οι 10 μεγαλύτεροι κίνδυνοι για τον κόσμο το 2016:
1. Η «κούφια» συμμαχία
Η υπερατλαντική συνεργασία έχει υπάρξει η πιο ανθεκτική και σημαντική συμμαχία του κόσμου, στηρίζοντας την παγκόσμια οικονομική τάξη και ενισχύοντας την ειρήνη και τη σταθερότητα για σχεδόν 70 χρόνια. Ομως, τώρα είναι πιο αδύναμη και λιγότερο σημαντική. Το 2016, η υπερατλαντική συμμαχία θα γίνει μία ”κούφια” συμμαχία.
2. Η κλειστή Ευρώπη
Οι διαιρέσεις της Ευρώπης δεν είναι κάτι νέο. Αποτελούν προκλήσεις εδώ και δεκαετίες. Ομως, το 2016, θα φτάσουν σε ένα κρίσιμο σημείο, καθώς αναδεικνύεται μία κρίση ταυτότητας ανάμεσα στην ανοιχτή και την κλειστή Ευρώπη. Ο συνδυασμός της ανισότητας, των προσφύγων, της τρομοκρατίας και των τοπικών πολιτικών πιέσεων αποτελούν θεμελιώδεις προκλήσεις για τις αρχές πάνω στις οποίες βασίστηκε η Ευρωπαϊκή Ενωση. Επιπλέον, η Ανγκελα Μέρκελ- ο μεγαλύτερος υποστηρικτής της ανοιχτής Ευρώπης- θα δει την πολιτική της θέση να αποδυναμώνεται φέτος. Αυτό οφείλεται κυρίως στο καλωσόρισμα των προσφύγων στη Γερμανία, μία όχι ιδιαίτερα δημοφιλής απόφαση στη χώρα της.
3. Το αποτύπωμα της Κίνας
Δεν είναι μυστικό ότι η οικονομία της Κίνας είναι τεράστια. Και φέτος, θα αρχίσει να προωθεί τα συμφέροντά της μέσω τεράστιων πρότζεκτ όπως ο νέος «δρόμος του μεταξιού» και η Ασιατική Τράπεζα Επενδύσεων. Υπάρχει ένα ρίσκο. Πολλές χώρες στον κόσμο αναγνωρίζουν τώρα ότι η Κίνα είναι ο πιο σημαντικός αλλά και ο πιο αβέβαιος παίκτης για μία πλειάδα κρίσιμων αποτελεσμάτων. Αυτό αποθαρρύνει όσες είναι περισσότερο εκτεθειμένες από ποτέ στην Κίνα αλλά δεν είναι έτοιμες για αυτή την αλλαγή, είτε δεν κατανοούν ή δεν συμφωνούν με τις κινέζικες προτεραιότητες και δεν ξέρουν πώς να αντιδράσουν σε αυτή τη νέα κατάσταση πραγμάτων.
4. Το ISIS και οι φίλοι του
Το Ισλαμικό Κράτος είναι η πιο ισχυρή τρομοκρατική οργάνωση στον κόσμο. Η διεθνής αντίδραση στην άνοδό του είναι ανεπαρκής, σε λάθος κατεύθυνση και με αντικρουόμενους σκοπούς. Το 2016 θα αποδειχθεί ότι αυτό το πρόβλημα δεν μπορεί να διορθωθεί και το ISIS- όπως και άλλες τρομοκρατικές οργανώσεις- θα επωφεληθεί από αυτό.
Οι χώρες που διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο από την απειλή του ISIS- όπως και της αλ Κάιντα, της Μπόκο Χαράμ και άλλων νέων οργανώσεων- είναι εκείνες που το Ισλαμικό Κράτος έχει σαφείς λόγους για να τις βάλει στο στόχαστρο. Ανάμεσά τους η Γαλλία, η Ρωσία, η Σαουδική Αραβία, η Τουρκία και οι ΗΠΑ, όπως και εκείνες με μεγάλο αριθμό σουνιτών Μουσουλμάνων, όπως το Ιράκ, ο Λίβανος, η Ιορδανία, η Αίγυπτος και ορισμένες ευρωπαϊκές χώρες.
5. Η Σαουδική Αραβία
Ηδη έκανε ένα θυελλώδες ξεκίνημα στη χρονιά, επιδεινώνοντας τις διπλωματικές σχέσεις με το Ιράν, μετά από την εκτέλεση εξέχοντος σιίτη κληρικού. Η χρονιά θα είναι δύσκολη για το σαουδικό βασίλειο. Θα αντιμετωπίσει την αυξανόμενη και αποσταθεροποιητική διχόνοια μέσα στη βασιλική οικογένεια, ενώ θα απομονωθεί περισσότερο διεθνώς. Αυτό θα οδηγήσει τους κυβερνήτες του σε πιο επιθετικές κινήσεις στις κοντινές χώρες, προκαλώντας μεγαλύτερη αστάθεια στη Μέση Ανατολή.
6. Η άνοδος των τεχνολόγων
Μία πλειάδα μη κρατικών παραγόντων από τον κόσμο της τεχνολογίας, με μεγάλη επιρροή, μπαίνουν στη σφαίρα της πολιτικής με πρωτοφανή δυναμισμό. Αυτοί οι πολιτικά φιλόδοξοι τεχνολόγοι είναι πολλοί και διαφορετικοί, από εταιρείες της Σίλικον Βάλεϊ, μέχρι ομάδες χάκερ και συνταξιοδοτημένους φιλάνθρωπους της τεχνολογίας. Η πολιτική άνοδος των τεχνολόγων θα προκαλέσει συγκρούσεις μεταξύ ανταγωνιστικών κέντρων εξουσίας.
7. Οι απρόβλεπτοι ηγέτες
Μία ασυνήθιστα μεγάλη ομάδα ηγετών, γνωστοί για ασταθή συμπεριφορά, θα κάνουν τη διεθνή πολιτική εξαιρετικά ταραχώδη φέτος. Ο Πούτιν της Ρωσίας και ο Ερντογάν της Τουρκίας είναι πολιτικοί αυτής της ομάδας που περιλαμβάνει ακόμη τον αναπληρωτή διάδοχο της Σαουδικής Αραβίας, πρίγκιπα μπιν Σαλμάν και τον Πέτρο Ποροσένκο της Ουκρανίας. Πολλοί από αυτούς εμπλέκονται στη σύγκρουση στη Συρία, κάτι που μπορεί να προκαλέσει μεγαλύτερο κίνδυνο εκεί. Στο μεταξύ, η ουκρανική κρίση πιθανότατα θα «παγώσει» μέσα στο 2016, κάτι που θα μπορούσε να έχει ως αποτέλεσμα να λάβει ο Ποροσένκο μεγάλο μέρος της ευθύνης. Και η επόμενη κίνησή του είναι απρόβλεπτη.
8. Η Βραζιλία
Η Βραζιλία παλεύει με μία βαθιά, πολυετή ύφεση και η Ντίλμα Ρούσεφ είναι αντιμέτωπη με μία κίνηση μομφής στο Κογκρέσο. Αν «επιβιώσει» η πρόεδρος, η κυβέρνησή της δεν θα έχει την πολιτική ώθηση που χρειάζεται για να προχωρήσει σε οικονομικές μεταρρυθμίσεις που είναι κρίσιμες για να αντιμετωπιστεί το αυξανόμενο δημοσιονομικό έλλειμμα της χώρας. Στο λιγότερο πιθανό σενάριο που η Ρούσεφ πέσει από την εξουσία, μία κυβέρνηση με επικεφαλής τον αντιπρόεδρο Τέμερ δεν θα τα πάει πολύ καλύτερα.
9. Η μη διενέργεια επαρκών εκλογών
Σχετικά λίγες αναδυόμενες αγορές θα κάνουν εκλογές αυτό το χρόνο. Κάτι που σημαίνει ότι οι λαοί δεν έχουν πολλές ευκαιρίες για να ακουστούν και αυτό αυξάνει την πιθανότητα δυσαρέσκειας σε αυτές τις αγορές. Καθώς η πιο αργή ανάπτυξη και η στασιμότητα των επιπέδων διαβίωσης πυροδοτούν λαϊκή δυσαρέσκεια, η σταθερότητα θα απειλείται. Υπάρχει μεγάλη πιθανότητα διαδηλώσεων στη Βραζιλία, τη Ν. Αφρική και άλλες αναδυόμενες αγορές.
10. Η Τουρκία
Ο Ταγίπ Ερντογάν θα συνεχίσει να προσπαθεί να συγκεντρώσει περισσότερες εξουσίες. Κάτι που θα πλήξει περισσότερο το ήδη κατεστραμμένο πολιτικό και οικονομικό περιβάλλον της χώρας. Η εξωτερική πολιτική της χώρας θα είναι γεμάτη εθνικισμό, με στόχο να τροφοδοτήσει με ολοένα και πιο συντηρητικές απόψεις τους Τούρκους.
