Στις 2 Νοεμβρίου κυκλοφόρησε το Football Manager 2019, το θρυλικό ποδοσφαιρικό videogame που μεγάλωσε πολλές γενιές και έκανε πολλούς πιτσιρικάδες να… υποδύονται τον σερ Άλεξ Φέργκιουσον.
Παράλληλα περιείχε εκείνα τα φοβερά μηνύματα όταν συμπλήρωνες πολλές (πάρα πολλές) ώρες μπροστά από την οθόνη, που σε ενημέρωναν ότι «αυτό που μυρίζει είναι είναι το φαΐ σου που καίγεται» ή «μήπως είναι η ώρα να κάνεις ένα μπάνιο;»
Είναι υπεύθυνο για πολλά ξενύχτια, καμμένα τροφοδοτικά PC, παίκτες και ομάδες που αγαπήσαμε χωρίς να έχουμε δει καν στην τηλεόραση, αλλά και φοβερές ιστορίες από ανθρώπους που σήκωσαν το Champions League με την ομάδα του χωριού τους ή είχαν βρει τον Λιονέλ Μέσι πριν από τους σκάουτερ της Μπαρτσελόνα.
Αυτοί οι τελευταίοι, μάλιστα, αυξήθηκαν κατά πολύ από το 2000 κι έπειτα, όταν στο παιχνίδι συμπεριλήφθηκε η Α’ Εθνική, ενώ από το 2010 υπάρχει και η ελληνική γλώσσα.
Τα εγχώρια πρωταθλήματα (σ.σ. πλέον έχει Super League, Football League, Γ’ Εθνική, Α’ Τοπικό) έκλεισαν αισίως 18 χρόνια παρουσίας στο Football Manager, κοινώς… ενηλικιώθηκαν.
Με αφορμή αυτό το γεγονός, το Sport-Retro.gr μίλησε με τον Περικλή Τριανταφύλλη, ιδρυτικό μέλος του fmgreece.gr, δηλαδή του site της ελληνικής κοινότητας του παιχνιδιού, και υπεύθυνο της ελληνικής ομάδας έρευνας της Sports Interactive αναφορικά με το FM.
Στόχος της ιστοσελίδας ήταν να μάθει πώς άρχισαν όλα και πώς συνεχίζονται, προκειμένου το videogame να έχει καλά ενημερωμένη ελληνική απόχρωση.
***
Ας μιλήσουμε λίγο για την αρχή. Για πόσα χρόνια υπήρξες παίκτης του FM προτού αρχίσεις να ασχολείσαι επαγγελματικά με αυτό;
«Η ενασχόλησή μου με το FM θα έλεγα ότι είναι περισσότερο χόμπι παρά επάγγελμα. Θυμάμαι ότι την πρώτη μου επαφή με παιχνίδι Manager ήταν γύρω στη 4η Δημοτικού με το θρυλικό «The Manager». Στη συνέχεια ‘κόλλησα’ με το «Ultimate Soccer Manager» της Sierra, που είχε και 2D εκείνη την εποχή και όχι μόνο περιγραφή. Είχα αντικαταστήσει μάλιστα το αγγλικό πρωτάθλημα με το ελληνικό. Ακόμα ψάχνω να βρω αυτή τη δισκέτα.
Γύρω στο 1997 δοκίμασα για πρώτη φορά να παίξω το Championship Manager (μετέπειτα Football Manager) και από τότε δεν υπήρξε επιστροφή. Δημιούργησα τότε ένα site στο ‘Geocities’, πρόγονος του τωρινού fmgreece.gr, το οποίο φιλοξένησε το πρώτο αρχείο που δημιούργησα, το CMGreece Update, το οποίο ενημέρωνε κυρίως τη βάση δεδομένων των ελληνικών πρωταθλημάτων».
Η πρώτη χρονιά που εισήχθη το ελληνικό πρωτάθλημα στο FM ήταν το μακρινό 2000. Πόσα γνωρίζεις γι’ αυτήν την πρώτη προσπάθεια;
«Αυτό που κυρίως θυμάμαι ήταν οι ανακρίβειες που υπήρχαν στην ελληνική βάση δεδομένων. Γι’ αυτό και ξεκίνησα τότε το CM Greece Update που ανέφερα παραπάνω. Ο τότε υπεύθυνος για το ελληνικό πρωτάθλημα είδε τη δουλειά μου, με πήρε μαζί του και όταν αποχώρησε με πρότεινε στη Sports Interactive. Ήταν μία εποχή που δεν είχαμε κατευθύνσεις σχεδόν για τίποτα. Η ελληνική κοινότητα, ας πούμε, φτιάχτηκε εξ ολοκλήρου από εμάς».
Πόσο δύσκολο ήταν στην αρχή να οικοδομηθεί η ελληνική database μιας και το Internet ήταν ακόμα σε εμβρυακό στάδιο και η πληροφορία δεν κινείτο όπως σήμερα;
«Δεν ήταν τόσο δύσκολα τα πράγματα όσον αφορά στην 1η και τη 2η κατηγορία. Μεταδίδονταν κανονικά τα ματς στην τηλεόραση, αλλά σίγουρα υπήρχαν δυσκολίες στο να βρεις inside information. Είχαμε προσπαθήσει πριν αρκετά χρόνια να πάρουμε τους ισολογισμούς όλων των ΠΑΕ και τα καταφέραμε. Εγώ έχω σπουδάσει διοίκηση επιχειρήσεων. Με τις γνώσεις που είχα από την ανάλυση χρηματοοικονομικών καταστάσεων, προσπάθησα να τις αναλύσω.
Μετά από κάμποση δουλειά κατέληξα στο συμπέρασμα ότι πολλές από αυτές τις ανώνυμες εταιρείες δεν θα έπρεπε καν να υφίστανται με τόσες υποχρεώσεις. Οπότε αυτό που κάναμε στη συνέχεια ήταν να παρακολουθούμε τα δημοσιεύματα και ό,τι… βγαίνει στη φόρα να το περνάμε στο παιχνίδι. Τώρα για τις μεγάλες ομάδες, βέβαια, ποτέ δεν μπορείς να είσαι σίγουρος».
Έχει τύχει ποτέ να συναντήσεις παίκτη οποιασδήποτε κατηγορίας που να παίζει το παιχνίδι και να σου πει π.χ. «εδώ με αδικήσατε, είμαι πιο γρήγορος» ή να θυμάσαι κάποιον που ήταν πολύ καλός στο παιχνίδι, αλλά μόλις ήρθε στην Ελλάδα να αποδειχθεί το αντίθετο;
«Σαφώς. Μου έχουν τύχει και τα δύο πολύ συχνά. Όσον αφορά στο πρώτο σκέλος πάντοτε είναι ευγενικοί και εκφράζουν τα παράπονά τους σε κόσμια πλαίσια. Για το δεύτερο τώρα από που να αρχίσω. Αναφέρω χαρακτηριστικά τον Ρομέρο και τον Μπίστσαν στον Παναθηναϊκό, ο οποίος είναι και η ομάδα μου, αλλά υπάρχουν κι άλλες περιπτώσεις».
Στην Ελλάδα έχεις ακούσει να χρησιμοποιούν οι επαγγελματίες το FM για να κάνουν μεταγραφές;
«Ξέρω σίγουρα για τον συγχωρεμένο τον Κανελλάκη του Ιωνικού ότι χρησιμοποιούσε κάποια εποχή που είχε φέρει παίκτες από όλο τον κόσμο και συμβουλευόταν το παιχνίδι. Πιστεύω όμως ότι τέτοιες κινήσεις είναι λάθος.
Είναι πολλές οι παράμετροι για να πετύχει μία μεταγραφή, δεν μπορείς να βασίζεσαι απλά στο FM. Υπάρχουν φυσικά κλίμακες που βοηθούν για να είμαστε όσο το δυνατόν πιο σωστοί στις βαθμολογίες των χαρακτηριστικών των παικτών, αλλά πάντα μπορεί κάποιος να ξεφύγει ή να γίνει λάθος.
Κάποτε υπήρχαν πρωταθλήματα όπως της Γουατεμάλα που συναντούσες παίκτες με αρκετά 20άρια και χανόταν ο ρεαλισμός. Σκέψου, λοιπόν, να εμπιστευτεί κάποιος παράγοντας τυφλά κάτι τέτοιο και να προχωρήσει σε μία μεταγραφή.
Στη δική μας περίπτωση έχω πει στα παιδιά ότι για όποιον Έλληνα παίκτη πιστεύουν ότι έχει κάποιο τεχνικό χαρακτηριστικό πάνω από 16, να το συζητάμε πριν καταλήξουμε, ενώ για ευνόητους λόγους τους τέσσερις μεγάλους του πρωταθλήματος τους αναλαμβάνω προσωπικά».
Γ’ Εθνική, Τοπικά. Αυτά ποιοι τα αναλαμβάνουν; Υπάρχει κόσμος που πηγαίνει γήπεδο στα τοπικά πρωταθλήματα; Επίσης πως μπορεί να υπάρχει σιγουριά ότι δεν έχει γίνει κάποιο μεγάλο λάθος που ανατρέπει τα δεδομένα, όταν μιλάμε για τόσο χαμηλές κατηγορίες;
«Υπάρχουν παιδιά στην ελληνική ομάδα έρευνας που παρακολουθούν τη Γ’ Εθνική και τις τοπικές κατηγορίες, αλλά είναι ελάχιστα και σίγουρα δεν επαρκούν. Φυσικά ζητάμε και από παίκτες σε αυτές τις κατηγορίες να αξιολογήσουν την ομάδα που παίζουν και μετά ρωτάμε οπαδούς της εκάστοτε ομάδας, αλλά και αντιπάλους για να έχουμε εικόνα. To FB έκανε πιο εύκολη τη δουλειά σε αυτόν τον τομέα.
Σε κάθε περίπτωση, όμως, η Γ’ Εθνική και οι τοπικές κατηγορίες δεν είναι προτεραιότητα, αφού αρχικά δεν είναι ενεργές κατηγορίες στο παιχνίδι. Σίγουρα υπάρχουν ανακρίβειες κι ελλείψεις σε αυτές. Είναι πραγματικά αδύνατον να γίνει σωστή δουλειά από τη Γ’ Εθνική και κάτω. Θα χρειάζονταν πάρα πολλοί άνθρωποι να αφιερώσουν δεκάδες εργατοώρες. Είναι αδύνατον».
Έχεις αναφέρει παλαιότερα πως από την ομάδα έρευνας δεν ασχολείται κάποιος επαγγελματικά με τον χώρο του ποδοσφαίρου ως scout, προπονητής κ.τ.λ. Η πιθανή μελλοντική ικανότητα, ας πούμε στα wonderkids, βγαίνει με προσωπικό κριτήριο;
«Έχουν αλλάξει κάπως τα πράγματα από τότε. Έχουμε στην ελληνική ομάδα έρευνας προπονητή με δίπλωμα, αθλητικό συντάκτη που έχει δει άπειρες προπονήσεις, μας βοηθούν αρκετοί ποδοσφαιριστές, παράγοντες και γυμναστές που αγαπούν το παιχνίδι.
Εννοείται ότι τα κριτήρια είναι υποκειμενικά/προσωπικά, όσον αφορά στον προσδιορισμό των τωρινών και μελλοντικών ικανοτήτων των παικτών. Βέβαια, για τις αποφάσεις των πολύ υψηλών current ability/potential ability γίνονται συζητήσεις μεταξύ όλων των μελών της ελληνικής ομάδας έρευνας. Δεν παίρνει κάποιος μόνος του τις αποφάσεις».
Καταλαβαίνω ότι η κοινότητα στην Ελλάδα, αλλά και σε κάθε χώρα, έχει παίξει σπουδαίο ρόλο με το μεράκι της για να υπάρχουν άπειρα στοιχεία που το παιχνίδι δεν προσφέρει από μόνο του στην αρχή. Πόσο σημαντική θεωρείς τη συμβολή της;
«Όσον αφορά στην Ελλάδα, έζησα τη γέννηση αυτής της κοινότητας μέχρι και την ωρίμανσή της. Είναι πλέον 18-19 χρονών, αν ήταν άνθρωπος θα τελείωνε το σχολείο τώρα. Ήταν μια από τις πρώτες κοινότητες pc game στην Ελλάδα!
Η συμβολή της ελληνικής κοινότητας στο παιχνίδι ήταν και είναι καθοριστική. Πέραν των άπειρων πραγμάτων, αρχείων, πληροφοριών, οδηγών που έχει προσφέρει η κοινότητα στον απλό Έλληνα χρήστη αυτά τα χρόνια, του μετέδωσε τη νοοτροπία να αγοράζει το παιχνίδι που αγαπάει αυθεντικό για να το στηρίζει.
Ο Έλληνας χρήστης το κατανόησε, οι πωλήσεις με τον καιρό αυξήθηκαν, γι’ αυτό άλλωστε η εταιρεία αποφάσισε να προσθέσει την ελληνική γλώσσα στο παιχνίδι».
Δυο λόγια για τις περιπτώσεις Γιώργου Βακουφτσή και Ηλία Αναστασάκου στο CM 2001-02. Έλληνες παίκτες με 20 στο σκοράρισμα δεν εμφανίζονται συνέχεια. Πίστευες ότι θα φτάσουν τόσο ψηλά τότε;
«Όχι. Όπως ανέφερα και προηγουμένως, δεν ήμουν εγώ στη θέση αυτή τότε. Κυκλοφορούσα στο CM Greece Update και ‘τσεκούρωνα’ τα χαρακτηριστικά τέτοιων παικτών. Δεν γίνεται επειδή πήγες γήπεδο, το οποίο βοηθά και όσο μπορούμε το προτιμάμε, να βάζεις 20 στο σουτ σε κάποιον επειδή έτυχε να βάλει ένα ωραίο γκολ.
Θυμάμαι κάποτε πηγαίναμε ακόμα και με βροχή σε διάφορα γήπεδα της Αττικής για να δούμε μικρότερες ομάδες και αξιολογούσαμε μέσα στις λάσπες υπομονετικά για να μην γίνει λάθος.
Όσον αφορά αυτό το κομμάτι έχει συμβεί βέβαια να μας περάσουν και για δημοσιογράφους λόγω των σημειώσεων και του ανάλογου εξοπλισμού. Έχουμε κάτσει στα δημοσιογραφικά και σε γήπεδα όπως το «Γ. Καραϊσκάκης»
Από την άλλη υπάρχουν και ανάποδα λάθη, καθώς περιπτώσεις τύπου Νίνη και Φετφατζίδη για παράδειγμα μας είχαν ξεφύγει. Για τον Φετφατζίδη, μάλιστα, είχαμε καταλήξει ότι λόγω σωματοδομής δεν θα έκανε καριέρα γενικώς, πολλώ δε μάλλον στον Ολυμπιακό».
Περιπτώσεις «λαθών» τύπου Μαξίμ Τσιγκάλκο (σ.σ. Τσιχάλκα στα λευκορωσικά) βοήθησαν γενικά το παιχνίδι ή το έκαναν μη ρεαλιστικό;
«Τότε το βοήθησαν και ήταν δύσκολο να αποφευχθούν κιόλας. Μπορούσες τότε εσύ να μάθεις αν ο Moυκόκο της Ντέρμπι Κάουντι ήταν παικταράς ή ‘παλτό’; Δύσκολα. Αν βγει το FM2019 με έναν άγνωστο παίκτη ‘τούμπανο’, θα τον ψάξεις στο Youtube, θα δεις ότι δεν μπορεί να ντριμπλάρει ούτε… κώνο και θα τα βάλεις με την εταιρεία.
Έχουν αλλάξει οι καιροί, τότε ήταν αποδεκτό και δημιουργήθηκαν, μάλιστα, όμορφοι μύθοι και ιστορίες γύρω από πολλούς παίκτες. Εμένα π.χ. ο Μουκόκο που ανέφερα ήταν και είναι ένας από τους αγαπημένους μου παίκτες!»
Το FM πλέον έχει γίνει αρκετά πιο σύνθετο στο χειρισμό σε σχέση με παλαιότερα, ενώ έχουν προστεθεί και καινούργια στοιχεία όπως το VAR. Δεν πιστεύεις ότι γίνεται πλέον δύσκολο για πολλούς να ασχοληθούν με το παιχνίδι και ότι υπάρχει πλέον η πιθανότητα αυτό να αρχίσει να απευθύνεται μόνο σε μία… ελίτ;
«Σωστά. Εξεπλάγην από τη στήριξη και αγορά του αυθεντικού παιχνιδιού από τους Έλληνες χρήστες. Τότε ο Μάιλς Γιάκομπσον (σ.σ. studio director) είχε αναφέρει ότι ‘αν σταματήσετε να κατεβάζετε πειρατικό το παιχνίδι και πιάσετε τις x πωλήσεις, τότε θα μπει η ελληνική γλώσσα’. Έτσι και έγινε.
Το παιχνίδι απαιτεί να αφιερώνει κάποιος αρκετές ώρες λόγω των αρκετών ρεαλιστικών προσθηκών που έχουν γίνει. Δεν είναι δύσκολο, απλώς θέλει χρόνο. Σίγουρα οι παίκτες της παλιάς σχολής, που μέσα σε δύο ώρες είχαν τελειώσει μια σεζόν και μέσα σε μια ημέρα είχαν σηκώσει το Champions League με τη… Σούντσβαλ έχουν απομακρυνθεί από το παιχνίδι.
Κάθε χρόνο γίνεται και πιο ρεαλιστικό. Αυτός είναι ο στόχος και αυτό είναι που ‘πορώνει’ τους fans του FM. Επίσης, υπάρχει πάντα από το 2016 η λύση του Football Manager Touch. Μια πιο απλοποιημένη έκδοση του Football Manager που δεν απαιτεί να αφιερώνεις χρόνο σε πολλές λεπτομέρειες».
Κάποια συμβουλή σε πιο ρετρό τύπους που έχουν χάσει την μπάλα ίσως από τις πολλές απαιτήσεις του παιχνιδιού με τα χρόνια;
«Football Manager Touch ή λίγο παραπάνω υπομονή με την κανονική έκδοση. Και όποια απορία έχουν είμαστε διαθέσιμοι στο fmgreece.gr να του τη λύσουμε».
Σου έχει λείψει καθόλου η προσμονή για το καινούργιο τώρα που είσαι συντελεστής και έχεις πληροφορίες από πριν;
«Σαφώς. Καμία σχέση. Δεν το απολαμβάνω όπως το απολάμβανα παλιά ως χρήστης, αλλά η ευχαρίστηση και η ικανοποίηση που νιώθω επειδή είμαι συντελεστής αυτού του τόσο δημοφιλούς παιχνιδιού με αποζημιώνει».
Τι άλλο θα ήθελες να δεις στο παιχνίδι και πoιο τελικά είναι το ταβάνι;
«Θα ήθελα να δω καλύτερη 3D engine κάποια στιγμή και ίσως να προσαρμόζεται το παιχνίδι ακόμα περισσότερο στις απαιτήσεις του κάθε εθνικού πρωταθλήματος. Η δυνατότητα να προσθέτεις, ας πούμε, τα συνθήματα της κάθε ομάδας μέσω ενός sound editor θα έκανε πάταγο».
Θυμάσαι ένα χιουμοριστικό παιχνίδι του 1997, τύπου Manager, το οποίο σχολίαζε τα κακώς κείμενα του ελληνικού ποδοσφαίρου με τον τρόπο του; Ένα τέτοιο patch πόσο ενδιαφέρον θα είχε πιστεύεις;
«Ναι, το θυμάμαι, αλλά δεν το είχα παίξει ποτέ. Τέτοιο patch δεν πρόκειται να βγει ποτέ για νομικούς λόγους προφανώς, αλλά ναι, θα είχε χαβαλέ. Όσον αφορά στον ρεαλισμό, στο ελληνικό πρωτάθλημα κάνουμε ότι μπορούμε. Βαθμολογούμε για παράδειγμα χαμηλά την υπομονή των Ελλήνων προέδρων και δύσκολα θα βρεις κάποιον να έχει πάνω από 5/20.
Απλά αυτό λόγω του γενικότερου κώδικα του παιχνιδιού δεν είναι ιδιαίτερα εφικτό γιατί απαιτεί παγκόσμια ενημέρωση της database σε άλλα πρότυπα και δύσκολα θα γίνει κάτι τέτοιο. Εγώ προσωπικά θα ήθελα να το ζήσω πάντως, να παίζω τη θέση μου στον πάγκο κάθε αγωνιστική».
Έχεις εκνευριστεί ποτέ σαν παίκτης με κάτι στο παιχνίδι που έχεις φτιάξει εσύ και να μην ξέρεις που να το χρεώσεις;
«Ο κώδικας του παιχνιδιού είναι αρκετά περίπλοκος και ό,τι καταχωρείς στη βάση δεδομένων δεν θα απεικονίζεται πάντα όπως ακριβώς θες. Οπότε όχι, ούτε εκνευρίζομαι, ούτε χρεώνω σε κάποιον το οτιδήποτε. Οκ, υπήρξαν κάποια λάθη στο παρελθόν για τα οποία τα… άκουγα, αλλά δεν ευθυνόμουν. Θυμάμαι χαρακτηριστικά που ένα FM είχε αρχικά τον Σαριέγκι στον ΠΑΟΚ αντί για τον Παναθηναϊκό».
Αγαπημένο FM;
«Κάθε χρόνο η νέα έκδοση».
Με το χέρι στην καρδιά. Έχεις κάνει ποτέ quit/load;
«Άπειρα στο ‘The Manager’ και στο Ultimate Soccer Manager όταν ήμουν μικρός. Δεν θυμάμαι να έκανα ποτέ σε CM/FM».
