Ο Πανιώνιος υποδέχεται τον Άρη το Σάββατο, στο πλαίσιο της 18ης αγωνιστικής του πρωταθλήματος της Α1 και η ιστοσελίδα του ΕΣΑΚΕ (esake.gr) γυρίζει το ρολόι πίσω και ανατρέχει στα τρία ματς που σημάδεψαν την ιστορία του ελληνικού μπάσκετ.
Πανιώνιος – Άρης, λοιπόν και η Ιστορία (δεν επαναλαμβάνεται, διότι όντως είναι μοναδική, αλλά) συνεχίζεται: κυανέρυθρη και κίτρινη κλωστή δεμένη στην ανέμη τυλιγμένη! Σαν ένα παραμύθι που μετά από σχεδόν τριάντα χρόνια οι μπαμπάδες που κάποιοι (βλέπε: Γιαννάκης) έγιναν κιόλας παππούδες θα το διηγούνται στα παιδιά και στα εγγόνια τους.
Είναι μια ιστορία που όντως σηκώνει πολλή κουβέντα, ου μην και τσιγάρο: όχι ένα τσιγάρο, αλλά ένα πακέτο, διότι αυτή η υπόθεση (στο συγκεκριμένο σκέλος της) άρχισε να ξετυλίγεται στις 24 Νοεμβρίου του 1984 και συνεχίστηκε μέχρι τις 22 Απριλίου του 1987, που οι δυο τους βρέθηκαν ενώπιος ενωπίω στον παρθενικό τελικό του πρωταθλήματος της Α1!
To “box and one” και η τάπα στον Μίσσα
Το βράδυ της 24ης Νοεμβρίου του 1984 στην κατάληξη ενός συναρπαστικού ντέρμπι, ο Αρης δραπετεύει από τη Νέα Σμύρνη δια πυρός και σιδήρου (65-69), Ένα λεπτό και τρία δευτερόλεπτα πριν από τη λήξη με το σκορ στην ισοπαλία (65-65), ο Δημήτρης Κοκολάκης με μια ραβέρσα έκανε το σκορ 65-67, ακολούθησε λάθος πάσα του Γιώργου Γάσπαρη και ο επίλογος γράφτηκε δια χειρός Νίκου Γκάλη από τη γραμμή των βολών. Εκείνο το βράδυ, όπως δυο εβδομάδες νωρίτερα στην Πάτρα, ο (κουρασμένος από τον αγώνα στη Λιμόζ) σώθηκε από του… Χάρου τα δόντια, καθώς ο Μάκης Δενδρινός ακολούθησε τη μόδα της εποχής και εφάρμοσε τη σύνθετη άμυνα “box and one” με τον Θόδωρο Καραμανώλη ή τον Γάσπαρη πάνω στον Γκάλη, και τους υπόλοιπους τέσσερις σε ζώνη.
Ο Αρης έφυγε με το ροζ φύλλο αγώνα, αλλά προτού καν η αποστολή επιβιβαστεί στο πούλμαν, ο Γιάννης Ιωαννίδης είχε καταλάβει ότι θα επέστρεφε σε αυτό το γήπεδο μέσα στη σεζόν κι ας μην υπήρχαν πλέι οφς! Επτάμισι λεπτά πριν από τη λήξη, με το σκορ στο 54-57, ο Παναγιώτης Γιαννάκης έκανε φάουλ στον Κώστα Μίσσα και στην ίδια φάση ο Νίκος Φιλίππου τάπωσε τον αρχηγό του Πανιωνίου. Οι διαιτητές Αντρέας Τσαγκαμίλης και Σάββας Λόρτος) μπερδεύτηκαν και οι αποφάσεις τους ήταν η μία χειρότερη από την άλλη: χρέωσαν με φάουλ τον Φιλίππου, που είχε ήδη τέσσερα και αποβλήθηκε, ενώ μολονότι δεν είχε σημειωθεί καλάθι, ούτε η μπάλα κόπηκε στην κάθοδο ή κάποιος τράβηξε το διχτάκι έδωσαν μόνο μία βολή. Στην πραγματικότητα είχαν δώσει δύο βολές, αλλά μέσα στη γενική σύγχυση, ο Τσαγκαμίλης νόμιζε ότι ο Μίσσας εκτέλεσε και τις δύο κι όταν ο “στρατηγός” αστόχησε στην πρώτη, διέταξαν να συνεχιστεί το ματς!
Η μουτζούρα και ο τίμιος Αντρέας
Οι γηπεδούχοι υπέβαλαν ένσταση, υποστηρίζοντας ότι “σε μια τέτοια περίπτωση, οι διαιτητές μπορούν να καταλογίσουν είτε δύο βολές, είτε καλάθι και μία βολή, αλλά επ` ουδενί μόνο μία βολή”. Σαν να μην έφταναν όλα αυτά, συντελέστηκε άλλο ένα λάθος, αυτή τη φορά από τον έμπειρο σημειωτή Κώστα Αλεξανδρή, ο οποίος στην αρχή άνοιξε δύο αγκύλες για τις ελεύθερες βολές, αλλά ενώ είχε δει πως εκτελέστηκε μόνο μία, έβαλε δύο παύλες, που σημαίνουν δυο άστοχες βολές!
Τον είχα ρωτήσει τότε, για ποιο λόγο δεν έσβησε τη μία παύλα και η απάντηση του υπήρξε μυθική: “Δεν ήθελα να μουτζουρώσω το φύλλο αγώνα”!!!
Παρόντων στην εξέδρα του τότε ΓΓΑ Κίμωνα Κουλούρη και του γενικού γραμματέα της ΕΟΚ Γιώργου Βασιλακόπουλου, ο παρατηρητής διαιτησίας (ΟΔΚΕ) Κώστας Λυκουρέσης απεφάνθη αμέσως ότι επρόκειτο για καραμπινάτη παράβαση κανονισμών, ενώ την ίδια στιγμή ο Αντρέας Τσαγκαμίλης έπαιρνε πάνω του και χωρίς την παραμικρή επιφύλαξη την ευθύνη: “Πράγματι ο Μίσσας εκτέλεσε μία βολή διότι βρισκόμουν κάτω από το καλάθι και νόμιζα ότι είχε πετύχει καλάθι στη φάση που ο Φιλίππου του έκανε φάουλ. Ύστερα διαπίστωσα ότι δεν είχε μπει καλάθι, άρα έπρεπε να εκτελέσει δυο βολές και όχι μία. Το λάθος είναι δικό μου και ζητώ συγνώμη. Είμαι τίμιος άνθρωπος και λέω την αλήθεια. Θα μπορούσα να πω ότι έδωσα μία και μία βολές, αλλά προτιμώ να αναγνωρίσω το λάθος μου”.
Ιδού για την ιστορία οι συνθέσεις ενός αγώνα που έμελλε να σβηστεί από τα κιτάπια της Ιστορίας:
ΠΑΝΙΩΝΙΟΣ: Μίσσας 9, Καραμανώλης 17, Φωσσές 8, Λινάρδος 10, Φ. Χριστοδούλου 19, Γάσπαρης 2, Βλάσης.
ΑΡΗΣ: Γιαννάκης 5, Γκάλης 29, Ρωμανίδης 16, Φιλίππου 6, Κοκολάκης 12, Σταμάτης 1, Δοξάκης, Παραμανίδης.
Η εκδίκηση του Μίσσα στη δεύτερη παράταση
Κατόπιν όλων αυτών, η επιτροπή πρωταθλήματος έκανε δεκτή την ένσταση του Πανιωνίου και ο αγώνας επαναλήφθηκε μετά από τρεισήμισι μήνες! Στις 2 Μαρτίου του 1985, οι δύο ομάδες ξαναβρέθηκαν αντιμέτωπες στη Νέα Σμύρνη, για να παίξουν (απόντος του τραυματία Φιλίππου και με διαιτητές τον Ρήγα και τον Ιωάννου) την ίδια παρτίδα, η οποία έμελλε να αποβεί ιστορική. Αυτή τη φορά ο Πανιώνιος νίκησε τον Αρη με 84-82 σε ένα συγκλονιστικό θρίλερ, το οποίο κρίθηκε στη δεύτερη παράταση. Στη λήξη της κανονικής διάρκειας του, το σκορ ήταν 68-68, με τον Μιχάλη Ρωμανίδη να σημειώνει εκπρόθεσμο καλάθι μετά από λάθος του Κώστα Μίσσα, ενώ το τέλος της πρώτης παράτασης βρήκε τις δυο ομάδες ισόπαλες με 74-74. Στη δεύτερη παράταση ο Γιώργος Γάσπαρης ισοφάρισε με τρίποντο (82-82), ο Μίσσας με τζαμπ σουτ έκανε το σκορ 84-82 και στην εκπνοή αστόχησε ο Ρωμανίδης.
Οι συνθέσεις των δύο ομάδων:
ΠΑΝΙΩΝΙΟΣ: Μίσσας 26, Γάσπαρης 7, Φ. Χριστοδούλου 10, Λινάρδος 8, Φωσσές 25, Καραίσκος 8, Καραμανώλης.
ΑΡΗΣ: Γιαννάκης 14, Γκάλης 31, Ρωμανίδης 15, Σταμάτης 4, Κοκολάκης 6, Δοξάκης 10, Παραμανίδης 2.
Πού έγκειται η ιστορικότητα αυτού του αγώνα; Μα φυσικά στο γεγονός ότι ο Αρης ηττήθηκε εκείνο το βράδυ, μια εβδομάδα αργότερα επιβλήθηκε του Πανιωνίου στο ματς του β` γύρου (με 97-80) και έμελλε να ξαναχάσει μετά από 44 μήνες! Σε αυτό το χρονικό διάστημα η γιγαντωμένη κίτρινη αυτοκρατορία σημείωσε 80 (εντός κι εκτός έδρας) νίκες στη σειρά σημειώνοντας το μακροβιότερο σερί στα χρονικά του ευρωπαϊκού μπάσκετ, το οποίο τερματίστηκε στις 5 Νοεμβρίου του 1988, όταν ο ΠΑΟΚ νίκησε τον Αρη με 81-78 σε ένα αλήστου μνήμης ματς, στο οποίο δεν έπαιξε ο Παναγιώτης Γιαννάκης και αστόχησε στο τελευταίο τρίποντο ο Γιώργος Δοξάκης!
Γκάλης + Γιαννάκης-Πανιώνιος 80-78!
Την περίοδο 1985-86 οι “κίτρινοι” προσέθεσαν άλλες δύο νίκες στο ενεργητικό τους (91-67 στο Αλεξάνδρειο και 92-82 στη Νέα Σμύρνη), ενώ τη σεζόν 1986-87 θεσμοθετήθηκε το πρωτάθλημα της Α1 που συμπεριελάμβανε για πρώτη φορά και τη φάση των πλέι οφς, στην οποία λογαριάζονταν και τα αποτελέσματα της κανονικής περιόδου…
Οι δυο ομάδες αναμετρήθηκαν ανήμερα στις 6 Δεκεμβρίου του 1986, όπου εκτός από τον Γκάλη, τίμησε τη γιορτή του Αγίου Νικολάου και ο Γιαννάκης! Ο Αρης συνέτριψε τον Πανιώνιο με 133-78 (ημίχρονο 71-35) με τον “γκάνγκστερ” να σταματάει στους 46 πόντους, και με τον “δράκο” να προσθέτει 34, έχοντας 9 στα 11 τρίποντα. Πλάκα-πλάκα, το αποτέλεσμα θα μπορούσε να διαβάζεται και με διαφορετικό τρόπο: Γκάλης+Γιαννάκης-Πανιώνιος 80-78!
Σε αυτήν την παράσταση, ο Αρης είχε 38/65 δίποντα, 9/15 τρίποντα, 30/35 βολές και 37 ριμπάουντ, ενώ ο Πανιώνιος αντιπαρέβαλε 33/82 δίποντα, 2/14 τρίποντα, 6/19 βολές (!) και 44 ριμπάουντ, εκ των οποίων 24 επιθετικά!
Οι συνθέσεις του αγώνα, τον οποίο διαιτήτευσε, κατά σύμπτωση και πάλι ο Τσαγκαμίλης μαζί με τον Ζαφειρόπουλο:
ΑΡΗΣ: Γκάλης 46, Γιαννάκης 34, Ρωμανίδης 19, Σούμποτιτς 16, Φιλίππου 8, Σταμάτης 10, Τσιτάκης, Δοξάκης, Κασμερίδης, Αθανασιάδης. Προπονητής: Γιάννης Ιωαννίδης
ΠΑΝΙΩΝΙΟΣ: Φ. Χριστοδούλου 8, Πλακουράκης 12, Κορωναίος 13, Καραμανώλης 12, Φωσσές 10, Λινάρδος 13, Σερέτης 8, Γάσπαρης 2. Προπονητής: Μάκης Δενδρινός
Ο τρόμος του “Χέιζελ” και το κρεσέντο του “Πίξι”
Τρεις μήνες αργότερα το σκηνικό ήταν εντελώς διαφορετικό με τον Αρη να δραπετεύει από τη Νέα Σμύρνη την τελευταία στιγμή κι αφού προηγουμένως στριμώχτηκε στα σχοινιά και κόντεψε να πέσει στο καναβάτσο. Την τελευταία Κυριακή της Αποκριάς (28 Φεβρουαρίου 1987) οι πρωταθλητές επιβλήθηκαν με 83-80 και διεύρυναν το αήττητο σερί τους σε 52-0, σε ένα επεισοδιακό ματς που κόντεψε να καταλήξει σε τραγωδία τύπου Χέιζελ και συν τοις άλλους έγινε η αφορμή της βεντέτας των δυο ομάδων.
Στη λήξη του αγώνα κρανοφόροι άνδρες των ΜΕΑ παραμέρισαν βιαίως τα κιγκλιδώματα της εξέδρας και άρχισαν να κτυπούν μανιωδώς τους θεατές! Είχε προηγηθεί, κατά την αποχώρηση των ομάδων, ένας χαιρετισμός του Γιάννη Ιωαννίδη, τον οποίο οι οπαδοί του Πανιωνίου θεώρησαν ειρωνικό ενώ πέταξαν και αντικείμενα στους διαιτητές Δουβή και Πολυκράτη. Δυο φίλαθλοι λιποθύμησαν, ένας τρίτος υπέστη καρδιακή προσβολή και διακομίστηκε στο νοσοκομείο, ενώ μέσα στον χαμό, ποδοπατήθηκαν τρία πανικόβλητα παιδιά! Στη συνέχεια και προσπαθώντας να καθαρίσουν τον αγωνιστικό χώρο οι άνδρες των ΜΕΑ κτύπησαν παράγοντες και δημοσιογράφους, ενώ ο επικεφαλής τους δήλωσε ότι “ήρθαμε εδώ για να προστατεύσουμε τις ομάδες και μη με ρωτάτε τίποτε παραπάνω, διότι εγώ είμαι απλός εντολοδόχος”!
Εκείνος ο αγώνας υπήρξε η επιτομή του ντέρμπι. Παρά το γεγονός ότι αγωνιζόταν χωρίς τον Νίκο Λινάρδο και τον Γιώργο Γάσπαρη, ο Πανιώνιος ανέκαμψε και από το 38-48 του πρώτου ημιχρόνου μείωσε σε 62-64 στο 32`, με όπλα την υπεροχή του στα ριμπάουντ (44 έναντι 28), τη μετάθεση του Φάνη Χριστοδούλου στη θέση του πόιντ γκαρντ και την πολύ καλή άμυνα του Τάκη Κορωναίου στο Νίκο Γκάλη. Τέσσερα λεπτά πριν από τη λήξη, το σκορ ήταν 71-73 και τότε πήρε το όπλο του ο Λευτέρης Σούμποτιτς: ο “Πίξι” πέτυχε τρία καλάθια στη σειρά από τη γωνία μέσα σε δυόμισι λεπτά και μετέτρεψε το 71-73 σε 71-79.
Οι συνθέσεις του αγώνα:
ΠΑΝΙΩΝΙΟΣ: Κορωναίος 18, Καραμανώλης 15, Φ. Χριστοδούλου 16, Σερέτης 12, Πλακουράκης 13, Φωσσές 6. Προπονητής: Μάκης Δενδρινός
ΑΡΗΣ: Γιαννάκης 16, Γκάλης 24, Σούμποτιτς 19, Φιλίππου 12, Λυπηρίδης 4, Ρωμανίδης 8, Δοξάκης. Προπονητής: Γιάννης Ιωαννίδης
Η αυτοκρατορία, οι νομάδες και ο ως μη γενόμενος τελικός
Η κοινή συνέντευξη Τύπου μετά τη λήξη του αγώνα πυροδότησε την αντιπαράθεση των δύο ομάδων και εξελίχθηκε σε casus belli. O “Ξανθός” είπε ότι “ λυπάμαι για τα επεισόδια, αλλά φταίνε οι δημοσιογράφοι που έγραψαν ότι στη Νίκαια είπα ότι ο Πανιώνιος είναι κυβερνητική ομάδα” κι αυτό το σχόλιο προκάλεσε την αντίδραση του “Βούδα”. “Σήμερα έπαιξε μια αυτοκρατορία μέσα κι έξω από τα γήπεδα εναντίον ρομαντικών νομάδων. Μια νομαδική φυλή μπήκε στο μάτι της αυτοκρατορίας και ξέρω ότι μας φοβούνται. Θεωρώ άδικο το αποτέλεσμα, αλλά κωλύομαι να πω περισσότερα. Ζητώ συγνώμη από τον Γιάννη εάν είχε προβλήματα με τη συμπεριφορά του κόσμου, αλλά αυτοί δεν έχουν ζητήσει ποτέ συγνώμη από εμάς για όσα δεινά τραβάμε στο Αλεξάνδρειο”.
Η δήλωση του Δενδρινού έφερε τις δυο ομάδες σε αντιπαράθεση μέσω αλλεπάλληλων ανακοινώσεων, αλλά και στις αίθουσες των δικαστηρίων, ενώ σημάδεψε τον (έναν και μοναδικό) τελικό των πλέι οφς.
Στους ημιτελικούς ο μεν Αρης απέκλεισε τον Παναθηναϊκό, ο δε Πανιώνιος εκτροχίασε τον ΠΑΟΚ και οι δυο ομάδες βρέθηκαν αντιμέτωπες την Τετάρτη, 22 Απριλίου 1987. Οι “κίτρινοι” προηγούντο με 2-0 από τα ματς της κανονικής περιόδου και ο πρώτος τελικός των πλέι οφς εξελίχθηκε σε παράσταση για έναν ρόλο (με αγριεμένο τον προερχόμενο από τιμωρία Σούμποτιτς) και κατέληξε στη συντριπτική νίκη των γηπεδούχων με 129-81.
“Το εφετινό νταμπλ είναι καθοριστικό και αποτελεί την απαρχή της ευρωπαϊκής επιχείρησης μας” είπε ο πρόεδρος της ομάδας Ακης Μιχαηλίδης, ο οποίος δικαιώθηκε για την πρόβλεψη του, καθώς την επόμενη σεζόν ο Αρης έφτασε στο Φάιναλ Φορ της Γάνδης.
Οι συνθέσεις του τελικού, με διαιτητές τους Ρήγα – Συμεωνίδη:
ΑΡΗΣ (43/61δ., 10/18τρ., 13/14β., 35ρ., 14ασ.): Γιαννάκης 18 (4/7τρ.), Γκάλης 44, Σούμποτιτς 25 (5/7τρ.), Ρωμανίδης 9, Φιλίππου 16, Λυπηρίδης 4, Σταμάτης 6, Δοξάκης 3, Παπαγεωργίου 1, Τσιτάκης 3. Προπονητής: Γιάννης Ιωαννίδης
ΠΑΝΙΩΝΙΟΣ (32/62δ., 4/17τρ., 10/11β., 37ρ., 10ασ.): Γάσπαρης 7, Κορωναίος 15, Φ. Χριστοδούλου 14, Φωσσές 2, Λινάρδος 22, Σερέτης 4, Πλακουράκης 4, Θ. Καραμανώλης 13, Απ. Καραμανώλης, Μποσγανάς. Προπονητής: Μάκης Δενδρινός