Οι υποχρεώσεις της Εθνικής Ελλάδος στο Προολυμπιακό τουρνουά ξεκινούν την Δευτέρα (4/7), και το sdna.gr θυμάται τις παρουσίες της «επίσημης αγαπημένης» σε αντίστοιχες διοργανώσεις του παρελθόντος.
H Eθνική Ελλάδος μπαίνει την Δευτέρα (4/7) στη μάχη για την κατάκτηση του πολυπόθητου εισιτηρίου για τους Ολυμπιακούς Αγώνες του Ρίο ντε Τζανέιρο.
Παρά τις μεγάλες επιτυχίες των τελευταίων χρόνων, τα Προολυμπιακά τουρνουά δεν ήταν ποτέ το… φόρτε της Εθνικής Ελλάδος. Από το μακρινό 1952, μέχρι και το πρόσφατο «Βατερλώ» στο αξέχαστο παιχνίδι με την Νιγηρία, η «επίσημη αγαπημένη» παρουσιαζόταν πάντα -με ελάχιστες εξαιρέσεις- κατώτερη των περιστάσεων και των υψηλών προσδοκιών που συνήθως δημιουργούσε.
Απρόσμενες ήττες, οδυνηρά αρνητικά αποτελέσματα και κακή εικόνα συνοψίζουν σε μεγάλο ποσοστό την εικόνα της Ελλάδας στα Προολυμπιακά τουρνουά, με ην ελπίδα πως φέτος όλα θα κυλήσουν διαφορετικά και πως η ομάδα του Φώτη Κατσικάρη θα καταφέρει να κερδίσει την παρουσία της στη Βραζιλία να κυριαρχεί. Παρά την αρνητική παράδοση και τα δύσκολα ομολογουμένως εμπόδια της Ιταλίας και της Κροατίας.
Η πρώτη απόπειρα
Η πρώτη προσπάθεια της Εθνικής Ελλάδος για μία θέση στους Ολυμπιακούς Αγώνες πραγματοποιήθηκε το 1952. Το τουρνουά στο Ελσίνκι ήταν ανοιχτό για κάθε ενδιαφερόμενο, και η άγνωστη τότε Ελλάδα ταξίδεψε μέχρι την πρωτεύουσα της Φινλανδίας, με την απειρία και την ελπίδα για κάτι κάλο να… ξεχειλίζουν.
Τελικά, η ομάδα των Φάιδωνα Ματθαίου, των Αλέκου και Γιάννη Σπανουδάκη και της ιστορικής πεντάδας του Πανελληνίου (Χολέβας, Παπαδήμας, Μανιάς, Στεφανίδης, Ρουμπάνης), κληρώθηκε με την Ουγγαρία, το Ισραήλ και τις Φιλιππίνες.
Δύο ήττες από τους Μάγυαρους (75-38 και 47-44) και μία νίκη επί των Ισραηλινών (54-52) ήταν ο τελικός απολογισμός της Εθνικής, που γύρισε άπραγη στην Ελλάδα.
Οι αρχικές αποτυχίες
Τα τεράστια οικονομικά προβλήματα της δεκαετίας του 1950 δεν επέτρεψαν στην Εθνική να ταξιδέψει μέχρι την Μελβούρνη ώστε να διεκδικήσει ένα εισιτήριο για τους Ολυμπιακούς Αγώνες της Αυστραλίας, όμως η «γαλανόλευκη» συμμετείχε κανονικά στο Παγκόσμιο Προολυμπιακό τουρνουά για τους Αγώνες της Ρώμης, το 1960.
Με ηγέτη τον Κώστα «Ντίνο» Μουρούζη, που αγωνίστηκε για αρκετά χρόνια στην Ιταλία, η Εθνική ήταν έτοιμη να διεκδικήσει την πολυπόθητη πρόκριση. Οι δύο ήττες από Ισραήλ και Πολωνία αποτέλεσαν το μεγάλο εμπόδιο για την Ελλάδα, που το μόνο που κατάφερε ήταν να ξεσπάσει στους αδύναμους Ελβετούς και Αυστραλούς.
Το 1964, στην Γενεύη, η Εθνική ήλπιζε σε κάτι καλό, όμως τα χρόνια που θα μπορούσε να πετύχει τις κρίσιμες νίκες ήταν ακόμα μακριά. Τέσσερις ήττες από την Ανατολική Γερμανία, την Φινλανδία, την Ουγγαρία και το Ισραήλ ήταν αρκετές για να στείλουν την Ελλάδα πίσω στην Αθήνα.
Τα πράγματα δεν άλλαξαν τα επόμενα χρόνια. Το 1968, η ομάδα του Φάιδωνα Ματθαίου και των Γιώργου Τρόντζου και Γιώργου Κολοκυθά έμεινε έκτη σε σύνολο εφτά ομάδων στο τουρνουά της Σόφιας, καθώς έχασε από Βουλγαρία, Αυστρία, Ανατολική Γερμανία, Φινλανδία και Γιουγκοσλαβία.
Το 1972, πριν τους Ολυμπιακούς Αγώνες του Μονάχου, η Ελλάδα δοκίμασε τις δυνάμεις της στο Ευρωπαϊκό και το Παγκόσμιο Προολυμπιακό τουρνουά. Στο πρώτο, που διεξήχθη στην Ολλανδία, η ομάδα του Αμερικανού προπονητή Ρίτσανρντ Ντουκσάιρ έχασε εύκολα από τους Ιταλούς και τους Γάλλους και, παρά την εύκολη νίκη επί της Δανίας, αποκλείστηκε νωρίς.
Στο Παγκόσμιο Προολυμπιακό τουρνουά του Άουγκσμπουργκ, η Ελλάδα είχε στις τάξεις της τρείς εξαιρετικούς παίκτες. Απόστολος Κόντος, Βασίλης Γκούμας και Τάκης Κορωναίος έκαναν ότι μπορούσαν, όμως το αποτέλεσμα παρέμεινε ίδιο. Τέσσερις ήττες από Πολωνία, Σουηδία, Ισπανία και Φινλανδία ήταν αρκετές για να μείνει η Εθνική εκτός Ολυμπιάδας, για ακόμα μία φορά.
Κοντά στην πηγή, χωρίς νερό
Η Εθνική απουσίασε από το Προολυμπιακό του 1976, όμως το 1980 επέστρεψε ξανά. Και αυτή την φορά, είχε στις τάξεις της τον άνθρωπο που θα άλλαζε την πορεία και την μοίρα του μπάσκετ στη χώρα μας.
Ο Νίκος Γκάλης, έχοντας στο πλευρό του τον επίσης θρυλικό Παναγιώτη Γιαννάκη, προσπάθησε να οδηγήσει την Ελλάδα στην πρώτη Ολυμπιάδα της ιστορίας της. Η «γαλανόλευκη» τοποθετήθηκε στον τρίτο όμιλο του Προολυμπιακού τουρνούα της Ευρώπης, μαζί με την ισχυρή -τότε- Τσεχοσλοβακία, την Σουηδία και τις αδύναμες Εθνικές ομάδες του Λουξεμβούργου και της Ελβετίας.
Παρά τις προσπάθειες των δύο νεαρών γκαρντ, η Ελλάδα δεν τα κατάφερε. Ηττήθηκε από τους Σκανδιναβούς και τους Τσεχοσλοβάκους στέρησαν από την Εθνική την συμμετοχή τους Ολυμπιακούς Αγώνες της Μόσχας. Με το μποϊκοτάζ των ΗΠΑ, πολλές ήταν οι ομάδες που αποσύρθηκαν από τους Αγώνες, οπότε αναγκαστικά έπρεπε να συμμετάσχουν στο τουρνουά μερικές ακόμα ομάδες από την Ευρώπη.
Έτσι, οι Σουηδοί μετά από ένα μεγάλο μπαράζ αρνήσεων, συμμετείχαν κανονικά στους αγώνες της Μόσχας, κάτι που σημαίνει πως η Εθνική έχασε την πρώτη πραγματικά μεγάλη ευκαιρία για να… πάρει «άρωμα» από την κορυφαία αθλητική διοργάνωση του κόσμου.
Το ίδιο συνέβη και τέσσερα χρόνια αργότερα, στο Παρίσι. Η ανανεωμένη Εθνική ομάδα, με προπονητή τον Κώστα Πολίτη, είχε αρκετές βλέψεις και και ελπίδες πως τα όνειρα της συμμετοχής στους Ολυμπιακούς Αγώνες θα έπαιρναν σάρκα και οστά. Όμως, μετά την ήττα-σοκ από την Μεγάλη Βρετανία στην εκπνοή (104-106), αλλά και τα αρνητικά αποτελέσματα κόντρα σε Σοβιετικούς και Γερμανούς, η Ελλάδα έμεινε εκτός νυμφώνος. Οι μεγάλες νίκες απέναντι σε Σουηδία, Ισραήλ και Γαλλία ήταν μία απλή παρηγοριά.
Στην κορυφή της Ευρώπης, εκτός Ολυμπιακών
Το 1987, κόντρα σε όλα τα προγνωστικά, η Ελλάδα κατέκτησε την πρώτη θέση στο Eurobasket. Ο Γκάλης, ο Γιαννάκης, ο Φασούλας, ο Χριστοδούλου και οι υπόλοιποι αστέρες της Εθνικής πέτυχαν κάτι που φαινόταν αδιανόητο. Όμως, παρά την σπουδαί αυτή επιτυχία, η ομάδα του Κώστα Πολίτη έδειξε πάλι τις αδυναμίες της, στο Προολυμπιακό τουρνουά της επόμενης χρονιάς.
Με την κόντρα ανάμεσα στον Πολίτη και τον Γκάλη να διαταράσσει την ηρεμία και τις ισορροπίες στα αποδυτήρια, η Εθνική ηττήθηκε γρήγορα από Γιουγκοσλάβους και Σοβιετικούς και έπρεπε να τα παίξει «όλα για όλα» στην αναμέτρηση με την Ισπανία.
Και εκεί, με πρωταγωνιστή τον Αντόνιο Μαρτίν, οι «Φούριας Ρόχας» δεν επέτρεψαν στην τότε Πρωταθλήτρια Ευρώπης να ταξιδέψει μέχρι την Νότια Κορέα και την Σεούλ.
Τέσσερα χρόνια αργότερα, και ενώ είχε μεσολαβήσει η δεύτερη θέση στο Eurobasket του 1989, η Εθνική προσπάθησε για ακόμα μία φορά να ξεπεράσει το… εμπόδιο του Προολυμπιακού τουρνουά και να κερδίσει ένα εισιτήριο για τους Ολυμπιακούς Αγώνες. Οι δύο ήττες από τους Γερμανούς και τους Κροάτες στη Σαραγόσα τελείωσαν νωρίς τα όποια όνειρα υπήρχαν και οδήγησαν την Εθνική στη γνώριμη θέση της αποτυχίας.
Η μοναδική επιτυχία και το «Βατερλώ»
Από το 1992 μέχρι το 2008 δεν πραγματοποιήθηκαν Προολυμπιακά τουρνουά, καθώς η πρόκριση «έβγαινε» από τα ηπειρωτικά πρωταθλήματα.
Πριν τους Ολυμπιακούς Αγώνες του Λονδίνου όμως, η συγκεκριμένη διοργάνωση τέθηκε ξανά σε ισχύ, στην Αθήνα. Η Εθνική Ελλάδος ήταν φυσικά ανάμεσα στις χώρες που συμμετείχαν στην διοργάνωση, και, για πρώτη φορά, κατάφερε να πετύχει τον στόχο της!
Μετά τις δύο εύκολες νίκες απέναντι στην Βραζιλία και τον Λίβανο για την πρώτη φάση, η «επίσημη αγαπημένη» αναμετρήθηκε με την Νέα Ζηλανδία στα προημιτελικά. Η εύκολη νίκη με 75-48 την οδήγησε στο Πουέρτο Ρίκο, με την Ελλάδα να παίρνει την νίκη με 88-63 και μαζί, το εισίτηριο για τους Ολυμπιακούς Αγώνες του Λονδίνου.
Τέσσερα χρόνια μετά την συγκεκριμένη επιτυχία, η Εθνική υπέστη το μεγαλύτερο ίσως κάζο της πρόσφατης ιστορίας της. Στη μακρινή Βενεζουέλα, η Ελλάδα, μετά τις εύκολες νίκες της απέναντι σε Πουέρτο Ρίκο και Ιορδανία, κλήθηκε να αντιμετωπίσει την Νιγηρία στος «8» του τουρνουά.
Πραγματοποιώντας κακή εμφάνιση, η ομάδα του Ηλία Ζούρου ηττήθηκε με 80-79 από τους παθιασμένους Νιγηριανούς, χάρη σε δύο βολές του Άντε Νταγκουντούρο, 3,5 δευτερόλεπτα πριν την λήξη. Παρά τη μεγάλη εμφάνιση του Βασίλη Σπανούλη (25 πόντοι) και του Γιάννη Μπουρούση (18 πόντοι), η Ελλάδα δεν κατάφερε να φτάσει στη νίκη και γνώρισε έναν από τους πιο άσχημους αποκλεισμούς των τελευταίων χρόνων.
