Αμφίβολη είναι η συνέχιση της χρηματοδότησης του μετρό της Θεσσαλονίκης από την Ε.Ε., μετά τις τελευταίες εξελίξεις στο έργο. Οπως δηλώνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η χρηματοδότηση του έργου από το ΣΕΣ 2014-2016 εξαρτάται από την πορεία υλοποίησης της παρούσας φάσης του έργου.
Ωστόσο η χρηματοδότηση του έργου από το Γ΄ ΚΠΣ και το ΕΣΠΑ δεν διακυβεύεται ακόμα. Το έργο όμως μετατρέπεται σε εφιάλτη για το ελληνικό Δημόσιο, που θα κληθεί να καταβάλει εκατοντάδες εκατομμύρια σε αποζημιώσεις στον ανάδοχο του έργου χωρίς να έχει ούτε καν το μισό έργο στα χέρια του. Ταυτόχρονα «γράφει το κοντέρ» και για τις αποζημιώσεις του έτερου εργολάβου, στην επέκταση του μετρό προς Καλαμαριά, η οποία ήδη πήρε ένα έτος παράτασης.
Κάτω από ποιες συνθήκες θα βρεθεί σε κίνδυνο η ευρωπαϊκή χρηματοδότηση του μετρό της Θεσσαλονίκης; Το ερώτημα αυτό απηύθυνε η «Κ» στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, με αφορμή τις αρνητικές εξελίξεις στο έργο. «Η κατασκευή του μετρό στη Θεσσαλονίκη συγχρηματοδοτείται από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης. Η χρηματοδότηση εκτείνεται σε τρία προγράμματα: ξεκίνησε την περίοδο 2000-2006 (Γ΄ ΚΠΣ) με το επιχειρησιακό πρόγραμμα “Οδικοί άξονες, λιμάνια και αστική ανάπτυξη” με 196.470.726,38 ευρώ. Συνεχίστηκε στο 2007-2013 (ΕΣΠΑ) με τη χρηματοδότηση τόσο της βασικής γραμμής όσο και της επέκτασης προς Καλαμαριά από το περιφερειακό πρόγραμμα “Μακεδονία – Θράκη”. Μέχρι τις αρχές Δεκεμβρίου, η επιλέξιμη δημόσια δαπάνη για την κύρια γραμμή ήταν 278.091.699,41 ευρώ και για την επέκταση προς Καλαμαριά 31.805.600 ευρώ», αναφέρει η απάντηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Και καταλήγει: «Η κοινοτική χρηματοδότηση είναι ασφαλής όσο τηρούνται οι προϋποθέσεις των αποφάσεων χρηματοδότησης, στη βάση του κανονισμού του Συμβουλίου. Η συγχρηματοδότηση από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης για την προγραμματική περίοδο 2014-2020 εξαρτάται από την ομαλή πρόοδο των έργων της φάσης 2007-2013».
Τι σημαίνει αυτό; Με δεδομένο ότι το έργο έχει πλέον και τυπικά σταματήσει, αυτό σημαίνει ότι η συνέχιση της χρηματοδότησης στο νέο ΕΣΠΑ αναβάλλεται μέχρι νεωτέρας. Να σημειωθεί ότι η κοινοπραξία (ΑΕΓΕΚ, Impregilo, Ansaldo, Seli, Ansaldobreda) έχει κατασκευάσει μόλις το 38%-39% του έργου (δύο χρόνια μετά τη λήξη της αρχικής προθεσμίας) και έχει εισπράξει 385 εκατ. ευρώ από τα 969 εκατ. ευρώ του συνολικού προϋπολογισμού του.
Σε αυτή τη φάση, όμως, η συνέχιση της κοινοτικής χρηματοδότησης είναι ίσως το λιγότερο που απασχολεί το Δημόσιο σε σχέση με το μετρό της Θεσσαλονίκης. Το κύριο πρόβλημα είναι ότι το έργο μετατρέπεται σε εφιάλτη, ένα «βαρέλι χωρίς πάτο» για τις οικονομικές διεκδικήσεις των εργολάβων της κύριας γραμμής και της επέκτασης. Ηδη, δεχόμενο να παραπέμψει σε διαιτησία τα 66 αιτήματα του εργολάβου, το Δημόσιο γνώριζε καλά ότι η διαδικασία αυτή θα αποβεί σε βάρος του (να σημειωθεί ότι το Δημόσιο δεν έχει κερδίσει ποτέ μέχρι σήμερα ούτε μία από τις διαιτησίες στις οποίες έχει παραπέμψει διαφορές με εργολάβους). Ηδη, όπως αποκάλυψε η «Κ» στις 2 Δεκεμβρίου, η πρώτη απόφαση διαιτησίας ακύρωσε τη μονομερή (από την εταιρεία Αττικό Μετρό, χωρίς συναίνεση του εργολάβου) επέκταση του χρονοδιαγράμματος του έργου, με αποτέλεσμα πριν από λίγες ημέρες (στις 17 Δεκεμβρίου) ο εργολάβος να ζητήσει και επισήμως τη διάλυση της σύμβασης. Η Αττικό Μετρό απάντησε την παραμονή της Πρωτοχρονιάς: κάλεσε τον εργολάβο να συνεχίσει και υποσχέθηκε ότι θα διευθετήσει «όλα τα εκκρεμή θέματα και ειδικά αυτά που οφείλονται στην παρέλευση της οριακής προθεσμίας του έργου». Ωστόσο, ακόμα κι αν ο ιδιώτης συνεχίσει, το Δημόσιο θα πρέπει να καταβάλει το όποιο ποσό ορίσει το διαιτητικό δικαστήριο ως αποζημίωση για τις έως σήμερα καθυστερήσεις στο έργο (διεκδικεί περί τα 300 εκατ. ευρώ). Αν πάλι ο εργολάβος δεν δεχθεί να συνεχίσει και προχωρήσει η διάλυση της σύμβασης, τότε θα διεκδικήσει και τις εργασίες που δεν έχει πληρωθεί, συν το 5% της σύμβασης.
Επιπλέον, ο ΑΚΤΩΡ έχει ήδη πάρει ένα έτος παράταση για την επέκταση προς Καλαμαριά (για την οποία παράταση θα αποζημιωθεί) και έχει λαμβάνειν και από τις όποιες αρνητικές εξελίξεις στην κύρια γραμμή. Να σημειωθεί ότι για την επέκταση προς Καλαμαριά, το Δημόσιο έχει συνάψει δανειακή σύμβαση με την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, ύψους 400 εκατ. ευρώ…
Πηγή: kathimerini.gr