Ο ένας παππούς μου ήταν καροποιός! Τέχνη που ανήκει στα, πολλά, “χαμένα” επαγγέλματα. Έφτιαχνε ρόδες, σκελετούς, άμαξες, παϊτόνια. Προσπαθώ, κάποιες φορές, να εξηγήσω στον μικρό μου, αλλά δείχνει να μην καταλαβαίνει, ενώ παρακολουθεί, είναι η αλήθεια. Και πώς να καταλάβει ένα παιδί κάτι που δεν είδε; Άλογα και κάρα.
Μαύρο και κίτρινο
Μόνο όποιος/α είναι από “σαράντα” και πάνω μπορεί να καταλάβει τι εννοούμε όταν μιλάμε για Αυτοκράτορα Άρη. Για Γκάλη, Γιαννάκη (τα “άλλα παιδιά του συνθήματος και) τον “πρωτομάστορα” με την ξανθιά κόμη. Επί της ουσίας, μιλάμε για έναν τεχνίτη, σαν τον σχωρεμένο τον παππού, που δομούσε σκελετούς οχημάτων έτοιμων να πρωταγωνιστήσουν. Οι “άνω των σαρανταπέντε” και φυσικά οι “πενήντα… πλας” ξέρουν κι άλλες ιστορίες για αυτόν, τον παλιό μαέστρο, τις ομάδες και τις κακές συνήθειές του. Για πλακέ πακέτα, για καπνό που φαίνονταν σαν σεντόνι που κουνιόταν, αργά, στο ύψος των μετέπειτα τροπαίων, στο ταβάνι.
Έκλεισε ένας χρόνος που ο ευφυής άνθρωπος και κόουτς άφησε αυτή την γη και τον μάταιο κόσμο. Όλως περιέργως, την τελευταία εβδομάδα πρωταγωνιστεί η διχρωμία, που αγάπησε πιο πολύ απ’ όλες, σε μπάσκετ και ποδόσφαιρο. Τα κιτρινόμαυρα του ποδοσφαιρικού Άρη και αυτά της Α.Ε.Κ. είχαν τον πρώτο λόγο την περασμένη Κυριακή, τελευταία του Σεπτεμβρίου, καθώς οι νίκες επί των Π.Α.Ο.Κ. και Παναθηναϊκού, στα αντίστοιχα ντέρμπι, τους έδωσαν έξτρα αίγλη.
Στάση, στην διπλή γραμμή του δρόμου
Μεσολάβησαν ευρωπαϊκά, ποδοσφαιρικά, παιχνίδια για τους έχοντες άλλα χρώματα. Νίκη των Πειραιωτών, μιας περιοχής που λατρεύει επίσης τον κόουτς, καθώς αναγέννησε την δικιά τους, χαμένη, ερυθρόλευκη αίγλη, ήττα των ασπρόμαυρων και ισοπαλία, σαν ήττα, των πράσινων. Στους δύο τελευταίους, θαρρώ πως, δεν θα πήγαινε ακόμα κι αν του υπόσχονταν, κάποιος, πως θα γυρίσει πίσω στην Γη.
Η εβδομάδα έκλεισε, χτες, με αντίπαλες δύο ομάδες, με το μαύρο και το κίτρινο να δεσπόζουν στην φανέλα, στων οποίων τον πάγκο λατρεύτηκε. Θα μπορούσε, κάποιος, να πει πως η Α.Ε.Κ. και ο Ολυμπιακός ήταν καψούρες που γνώρισε στην ζωή ο Γιάννης Ιωαννίδης, αλλά η κιτρινόμαυρη καρδιά του πλημμύριζε από Άρη. Η βαθιά αγάπη. Αυτή που, πάντα, θα υπερισχύει του φλερτ, του φευγαλέου αισθήματος.
Κάθε φορά που παίζει ο Άρης εναντίον των κιτρινόμαυρων της Αθήνας στο “Νικ Γκάλης Hall”, στο Αλεξάνδρειο, δύο ματς μου έρχονται στην μνήμη.
Η “παρουσίαση της κούπας” του Τορίνο και ο “τελικός των απλήρωτων”, με την αυταπάρνηση και την θυσία να φεύγουν απ’ την σφαίρα των εννοιών και να παίρνουν σάρκα και οστά, με τους παίχτες και τον Μαγκώτσιο να είναι οι εκφραστές. Στον απέναντι πάγκο, όλοι θυμούνται πως, ο Γιάννης Ιωαννίδης “έβραζε”, κατά του Λάσα κυρίως. Ίσως, να έκρυβε επιμελώς το δάκρυ συγκίνησης για την ομάδα που κατέκτησε το τρόπαιο, που τον γέννησε και την αναγέννησε. Μαζί και ένα χαμόγελο, από εκείνα τα πηγαία του, αφού έκλειναν 20 χρόνια, τότε, απ’ όταν πήρε ένα σκάφος και το μετέτρεψε σε υπερωκεάνιο!
Θα ακολουθούσαν άλλα έξι μέχρι, στην Λαμία, απέναντι στον μπασκετικό Ολυμπιακό, να σκάσει ένα χαμόγελο ακόμα, καθώς είναι αδύνατον να μην πανηγύριζε, ως πολιτικό στέλεχος πλέον, έναν ακόμα τίτλο επιμονής και καρδιάς, στον οποίο κατατέθηκε κάθε ικμάδα δύναμης στο παρκέ του κλειστού της επαρχιακής πόλης, άσχετα αν τον πανηγυρίσαμε σε Εθνικές οδούς, σε διόδια και σε στροφές, στην διπλή γραμμή του δρόμου, που λέει και ο στίχος! Η “στάση” του ίδιου στίχου και του Άρη, όλων των Ελλήνων, παραμένει εκεί ακόμα, όμως.
Για μια ομάδα που, χτίστηκε, καθιερώθηκε για 3,5 δεκαετίες, λατρεύτηκε, κατέκτησε, αποθεώθηκε, είναι βαρύ να ξεκινάει πρωταθλήματα και κύπελλα με στόχο την, όσο το δυνατόν πιο γρήγορη, εξυγίανση. Είναι σκληρό να πρέπει να (απο)δεχτείς πως, σε έναν μπασκετόκοσμο ωμά, απόλυτα, καπιταλιστικό, εσύ θα παρακολουθείς τις εξελίξεις χωρίς να στοχεύεις σε κάτι χειροπιαστό του “τώρα”.
Το δίκιο του ισχυρού
Τα παραπάνω, για εμένα, αποτελούν συνδυασμό, γεγονότων και εποχής.
Αφ’ ενός τα απόνερα της εγκληματικής κακοδιαχείρισης και διοικήσεων, κοντά 15 ετών, ίσως και παραπάνω. Όπως εκείνα τα απόνερα της Αυτοκρατορίας και του know how, τράβηξαν αλλά τόσα περίπου χρόνια, έτσι και ίσως χειρότερα με αυτά που συνέβησαν απ’ το 2005 και ειδικότερα απ’ το 2010 και μετά. Αποτέλεσμά τους είναι να μην μπορείς να δομήσεις και να μπολιάσεις πρόσωπα και πράγματα πάνω σε κορμό, καθώς αυτός δεν δημιουργείται.
Θα μου πεις και η χτεσινή αντίπαλος άλλαξε μια καραβιά παίχτες. Όχι ακριβώς. Συγκεκριμένα, κράτησε έναν, ισχνό ελληνικό κορμό, με αθλητές που ξεκίνησαν και αγωνίζονταν άπαντες σε μας, κατά μεγάλη ειρωνεία μάλιστα και κοντά σε αυτούς τοποθέτησε ακριβά υλικά, φέτος. Λέω φέτος, καθώς πέρσι, η “μασίφ ομάδα” του Καστρίτη τους κέρδισε μέσα/έξω. Έτσι, όμως, πάνε αυτά, μοιραία. Μία σου και μία μου.
Σε όλο αυτό, προστίθεται το γεγονός πως η εν λόγω ομάδα της Αθήνας είχε την (δυνατότητα; ελευθερία κινήσεων;) εύνοια να παίζει έχοντας αβέρτα μπαν πάνω απ’ το κεφάλι της. Το δίκιο του ισχυρού, στα χρόνια του άκρατου και σκληρού καπιταλισμού. Μην μπλέξουμε την πορτοκαλί μπάλα με θεωρίες πολιτικής οικονομίας της εποχής μας, όμως. Για να είμαι ακριβοδίκαιος, αυτό ισχύει από τα παλιά χρόνια. Αν ανατρέξεις στις εποχές εκείνες και στις αμοιβές των δύο σούπερ σταρ μας, εύκολα καταλαβαίνεις πως, απλά, το χρήμα και τα κόζια μεταφέρονται.
Δεδομένο. Το αποδέχεται ή όχι, είναι άλλη κουβέντα.
Αφ’ ετέρου, το μπάσκετ άλλαξε εντελώς. Όχι μόνο σε σχέση με σαράντα, τριάντα, είκοσι ή και δέκα χρόνια πριν, αλλά συνεχώς εξελλίσεται. Σε τέτοιο, εκνευριστικό για εμένα, βαθμό που μπορεί και να αλλάζει μια πεντάδα από επίθεση σε άμυνα. Σε αυτά τα δεδομένα, λοιπόν, ο Άρης προσπαθεί να σταθεί, να γίνει πάλι αξιοπρεπής και ομάδα με διάρκεια και ταυτότητα. Αυτά δεν γίνονται μαγικά και ξαφνικά. Παρά τον λαϊκισμό, που δυστυχώς πρώτοι οι δημοσιογράφοι καλλιεργούν, στοχεύοντας στο συναίσθημα του οπαδού και δημιουργώντας στρεβλή εικόνα, η ομάδα οφείλει να συνεχίσει την δουλειά. Και να πληρώνει το τίμημα, μέχρι να βγει στο ξέφωτο.
Είναι και κάμποσα ακόμα, γενικά και ειδικά. Σε ό,τι αφορά στα τελευταία, με απουσία δύο παιχτών “πυλώνων”, όπως λένε, του φετινού μπασκετικού Άρη, η ομάδα χάνει κι άλλο απ’ την δυναμική που, κάποιοι πιο ειδικοί από εμένα στο άθλημα, ανέμεναν. Πράγμα λογικό, στα όσα αντιλαμβάνομαι για το μπάσκετ βέβαια, αλλά με μία γεύση πίκρας σε σχέση με την διαφορετική αντιμετώπιση στο ενδεχόμενο να είχε συμβεί κάτι αντίστοιχο στο ποδόσφαιρο. Να έρχονταν, πχ, κάποιος παίχτης σημαντικός, με τραυματισμό και να επικοινωνούνταν πως “όλα είναι καλά, είμαστε για σπουδαία πράγματα, αλλά απ’ τον Νοέμβρη ή τον Δεκέμβρη και μετά”. Με τα τελευταία λόγια, μάλιστα, να… ψιθυρίζονται, ίσα ίσα που να ακούγονται
Μην χαλάμε τις καρδιές μας, όμως. Φιλοσοφία μου είναι πως, ανάμεσα σε δύο παιδιά στα οποία το ένα φαίνεται να είναι ασθενές, αυτό είναι στο οποίο δείχνεις επιείκεια. Στηρίζω την προσπάθεια, παρά την στενοχώρια για εικόνα και αποτελέσματα. Το πώς θα πράξει ο καθένας δεν είμαι εγώ αυτός που θα το ορίσει. Άλλος κάθεται, υμπομένει, επιμένει. Άλλος φεύγει. Η ομάδα είναι αυτή που, σχεδόν πάντα, “καλεί” τον πολύ κόσμο, ξανά, στο πλάι της.
“Σποράς” και “φελιζολάς”!
Υπάρχουν επαγγέλματα που χάνονται. Στα χρόνια της δεκαετίας του 80, όταν παιδάκια ανεβοκατεβαίναμε τις σκάλες του Παλέ και τα τσιμέντα του Χαριλάου, ο “σποράς” τριγυρνούσε ανάμεσα στον κόσμο, με ένα καλάθι και φώναζε. “Ροξάκι, σποράκι, κοακολίτσα, παιδιά”!
Το “έτρωγε” το κάπα, της γνωστής μάρκας. Έτσι βγαίνει, στο φώναγμα της δουλειάς αυτής. Μαζί με τον πλανόδιο των κερκίδων, χάθηκε και “ο φελιζολάς”! Αυτός που σου έδινε καθισματάκι με φελιζόλ, μην και λερωθείς και που το μαδούσες στο ματς, σχεδόν όλο, πριν αρχίσουν οι μεγάλοι να το πετάνε στον αέρα, δείγμα πως το παιχνίδι “έληξε ρε”, μόλις έμπαινε στις καθυστερήσεις.
Πώς να καταλάβει ένα παιδί κάτι που δεν είδε; Προσπαθούσα να εξηγήσω στον μικρό μου, χτες, στην κερκίδα, κάποιες από τις παραπάνω εικόνες, σε σχέση με αυτά που περνάν και χάνονται. Μετά από την περσινή παρουσία του στο Αλεξάνδρειο, όπου έκανε το “δύο στα δύο”, ξεκίνησε εντυπωσιακά και στην μπάλα την “from father to son” γαλούχηση και πορεία του. Αφού είδε δύο γκολ με Ολυμπιακό, σήμερα τον ευνόησαν οι σπόντες. Ο Γιαννάκης ήταν άρρωστος, το εισιτήριο είχε εκδοθεί, πήρα την άδεια, τον πήρα παρέα, ξανά με τον θείο του. Γκολ, πάλι, με το “καλημέρα”, ξανά δύο τέρματα στο ημίχρονο, ακόμα πιο ξεκούραστο απόγευμα και τώρα άντε να βρεις άκρη με την μάνα του, για να μπορέσεις να τον απαγάγεις κολλητά στο εντός με την Άθενς Καλλιθέα. Πού να της εξηγώ πως, σαν γνήσια τέκνα ενός ξανθού, τα γούρια είναι το άλφα και το ωμέγα της φιλοσοφίας μας; Γούρια που ξέραμε απ’ τον πιο μικρό ως τον πιο μεγάλο, απ’ τον πλανόδιο “σπορά” ως τον υπομονετικό “φελιζολά” και τα τηρούσαμε ευλαβικά. Και ακόμα τα τηρούμε!
Αντί επιλόγου
Ξεκίνησα να γράφω αργά, βράδυ Σαββάτου και ξημερώνει Κυριακή. Και τι δεν θα έδινα, κάτι τέτοιες μέρες όπως η σημερινή, με την Α.Ε.Κ. να έχει ήδη χάσει στο Αγρίνιο, την αρμάδα του Λουτσέσκου να δοκιμάζεται στην Λιβαδειά και τους “αιώνιους” να μην ξέρουν που θα κάτσει η μπίλια αποχώρησης, να υπάρχουν κάποια παλιά επαγγέλματα και να μην έχουν εξαφανιστεί.
Οι ομάδες που αποθεώνονται για τις επιτυχίες των προέδρων τους, αλλά οι αποτυχίες και τα πρόστιμα έρχονται από κάποιους αόρατους, βλέπουν τον ενοχλητικό Άρη να έχει φτάσει στους 14 βαθμούς, πιάνοντας κορυφή, προς το παρόν.
Σήμερα, Κυριακή, 6 Οκτωβρίου, ήθελα έναν “φελιζολά” για να αγοράσω μια θεσούλα, να κάτσω αναπαυτικά και να παρακολουθώ. Ήθελα κι έναν “σπορά”, να φωνάζει:
“Σποράκι, ροξάκι, κοακολίτσα, παιδιά” κι εγώ να πάρω απ’ όλα. Να πίνω και να μασουλάω. Να φαίνεται πως μασάω, ενώ δεν μασάω!
Τι να μασήσω; Άρης είμαι!
Κυριακή 6 Οκτωβρίου
“ο Χιούι”
