Η γενικευμένη… απογοήτευση που προκάλεσε η τελευταία ενημέρωση για την πορεία των ανασκαφικών ερευνών στον τύμβο Καστά στην Αμφίπολη, σύμφωνα με την οποία δεν υπάρχει τέταρτος θάλαμος στο ταφικό μνημείο, άνοιξε νέο κύκλο συζητήσεων για το εάν ο τύμβος εσωκλείει εντός του και άλλους τάφους.
Σήμερα, οι επιστήμονες και οι αρχαιολόγοι αφήνουν ανοικτό το παραπάνω ενδεχόμενο, καθώς, όπως υποστηρίζουν, μία πιο επιμελής εξέταση της εξωτερικής επιφάνειας του γιγαντιαίου περιβόλου με την αρωγή της τεχνολογίας, ενδέχεται να αποκαλύψει νέα ταφικά ευρήματα. «Δεν μπορεί σε έναν λόφο διαμέτρου 158 μ. να χρησιμοποιήθηκαν μόνο τα 25μ.», εκτιμούν οι ίδιοι.
«Ανοικτό το ενδεχόμενο συστάδας τάφων»
«Λογικά πρέπει να υπάρχει και άλλος τάφος μέσα στον τύμβο, δεν μπορεί σε έναν λόφο διαμέτρου 158 μ. να έχουν καλυφθεί μόνο τα 25μ.», δηλώνει ομότιμος καθηγητής Κλασσικής Αρχαιολογίας με ανασκαφική πείρα μιλώντας στην εφημερίδα «Τα Νέα».
«Άλλωστε και κάτω από τον τύμβο όπου βρέθηκε ο τάφος του Φιλίππου στη Βεργίνα υπήρχαν άλλοι τρεις τάφοι, δύο εκ των οποίων είχαν συληθεί», πρόσθεσε.
«Το θέμα είναι σε πόσο ποσοστό ο τάφος είναι τεχνητός και πόσο είναι φυσικός βράχος», σημειώνει άλλος ακαδημαϊκός. «Η ύπαρξη περιβόλου πάντως αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενο να πρόκειται για συστάδα τάφων».
Όπως επισημαίνει η επίτιμη διευθύντρια Κλασσικών Αρχαιοτήτων, Κατερίνα Ρωμιοπούλου, για να έχουμε μια σαφή απάντηση θα πρέπει να γίνει μια μαγνητική διασκόπηση, που θα δείξει σε ποιο σημείο θα πρέπει η ανασκαφική ομάδα να «χτυπήσει».
«Δεν είναι μόνο η τεχνολογία που μπορεί να μιλήσει, πάντως, για το περιεχόμενο του τύμβου. Μια λύση θα ήταν να ξυριστεί η επιφάνεια του λόφου πάνω από τον περίβολο, ώστε να διαπιστωθεί εάν εξέχει κάτι», εκτιμά η κ. Ρωμιοπούλου.
Αναφορικά πάντως με το σενάριο της ύπαρξης υπόγειου χώρου κάτω από το αναμοχλευμένο πωρόλιθο δάπεδο του τρίτου θαλάμου, η κ. Ρωμιοπούλου αναφέρει πως «δεν υπάρχουν τέτοιου είδους κρύπτες σε μακεδονικούς τάφους, τουλάχιστον στην εποχή που χρονολογείται το εν λόγω μνημείο». Όπως εξηγεί «δεν αποκλείεται να πρόκειται απλώς για κατωφέρεια ή να λαξεύτηκε περισσότερο ο μαλακός φυσικός βράχος. Αν είναι κρύπτη θα πρέπει να έχει τοιχώματα. Αν υπήρχε πάντως εκεί χρυσή λάρνακα δεν πρόκειται να έχει γλιτώσει από τυμβωρύχους. Αν ήταν ξύλινη δεν θα έχει μείνει τίποτα, παρά μόνο καρφιά. Ωστόσο με τόσες εκπλήξεις που έχει δώσει ως τώρα το μνημείο αυτό δεν πρέπει να αποκλείουμε τίποτα». Πάντως σημείωσε πως «μόνο αν πρόκειται για λίθινη σαρκοφάγο μπορούμε να ελπίζουμε».
«Υπάρχει ελπίδα για την ταυτότητα του νεκρού εάν βρεθούν οστά»
Την εκτίμηση ότι ενδεχομένως να υπάρχουν και άλλοι τάφοι εξέφρασε από την πλευρά της η καθηγήτρια αρχαιολογίας του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (ΑΠΘ), Χρυσούλα Παλιαδέλη, την ώρα που η ανασκαφή στο λόφο Καστά της Αμφίπολης πλησιάζει προς το τέλος της, διευκρινίζοντας, ωστόσο ότι ο συγκεκριμένος τάφος δεν είναι απαραίτητο να οδηγεί στους άλλους.
Μιλώντας στον τηλεοπτικό σταθμό ΑΝΤ1, η κ. Παλιαδέλη δήλωσε ότι, αν βρεθούν οστά, υπάρχει ελπίδα να αποκαλυφθεί η ταυτότητα του νεκρού ή των νεκρών και, ουσιαστικά, η ιστορία του μνημείου.
«Aν ισχύει ότι ο τελευταίος τοίχος είναι σφραγισμένος (..) θα πρέπει να συμβιβαστούμε με την ιδέα ότι το συγκεκριμένο μνημείο τελειώνει εκεί που είναι ο τελευταίος του τοίχος, ο πίσω τοίχος. Αυτό δεν αποκλείει ότι στον Τύμβο έχουν βρεθεί κι άλλοι τάφοι κι άλλες ταφές από τα αρχαϊκά χρόνια».
«Συλημένος ή όχι, κατεστραμμένος ή όχι, αυτός ο τάφος είναι ένα μοναδικό μνημείο που θα προσελκύσει και τουριστικό ενδιαφέρον», υπογράμμισε. Σε ό,τι αφορά το μέλλον, πρόσθεσε ότι «θα τελειώσει και η έρευνα στο χώμα που βρίσκεται στον τρίτο θάλαμο, κάτω από την επιφάνεια του αναμενόμενου δαπέδου ή αυτού που έχει εντοπιστεί, κι αν δεν βρεθούν άλλα στοιχεία, κλείνει εδώ η ανασκαφή όσον αφορά στο κομμάτι το ερευνητικό. Από κει και πέρα υπάρχει ευθύνη για τη συντήρηση του μνημείου, τη στερέωσή του και τη μελέτη των ευρημάτων».