Η ώρα μηδέν δεν έχει φτάσει ακόμη για τον ελληνικό ερασιτεχνικό αθλητισμό. Ότι δεν κατάφεραν να “τελείωσουν” τα μνημόνια τόσων χρόνων θα το κάνει μέσα σε λίγους μήνες ο covid-19.
Στον ερασιτεχνικό αθλητισμό το κύτταρο ήταν και θα είναι το σωματείο. Δεν είναι ανώμυνη εταιρεία αλλά ερασιτεχνικό σωματείο που πασχίζει για να δώσει στη χώρα νέους αθλητές και πρωταθλητές αλλά και να δημιουργήσει σωστούς ανθρώπους.
Τις τελευταίες ημέρες έχει ανοίξει τεράστια κουβέντα για τις προπονήσεις των ελίτ αθλητών. Είναι λογικό. Όλοι θέλουν να είναι σ’ αυτό το γκρουπ για να δουλέψουν και να κυνηγήσουν το Ολυμπιακό όνειρο.
Δεν πρέπει να ξεχνάμε όμως από που ξεκίνησαν όλοι αυτοί οι αθλητές που σήμερα είναι φτασμένοι με μετάλλια και σπουδαία καριέρα και με χορηγούς. Μα από τα μικρά ή μεγάλα σωματεία.
Οι προπονητές τους έμαθαν τα βασικά. Οι προπονητές των σωματείων. Οι παράγοντες (διοίκηση και έφοροι) πάσχιζαν για καλύτερες συνθήκες και για να φτάσει το νέο παιδί να γίνει πρωταθλητής και Ολυμπιονίκης.
Από κάπου ξεκίνησαν…
Ο Γιαννιώτης, η Πατουλίδου, ο Κεντέρης, ο Μουρούτσος και τόσα άλλα αστέρια του ελληνικού αθλητισμού δεν εμφανίστηκαν ξαφνικά στο προσκήνιο για να κατακτήσουν ένα Ολυμπιακό μετάλλιο. Πέρασαν ζόρια, πολλά ζόρια. Είχαν δίπλα τους το σωματείο τους.
Ο αθλητισμός πρέπει να είναι για όλους. Αυτό γράφει και το Σύνταγμα, αυτό οφείλει να πράξει και η Πολιτεία, η οποία πρέπει με γενναίες αποφάσεις να σταθεί δίπλα στα σωματεία και στους αθλητές.
Η φετινή χρονιά…
Τα σωματεία σε πρώτη φάση “καίγονται” να τελειώσουν τη φετινή χρονιά. Το σίγουρο είναι πως θα υπάρχουν περικοπές σε μισθούς ειδικά στα ομαδικά σπορ αλλά εάν δεν τελειώσει τίποτα στη χώρα για τη σεζόν 2019-20 τα πράγματα θα είναι πολύ πιο δύσκολα.
Οι αθλητές και οι αθλήτριες σε σπορ που είναι ερασιτεχνικά αλλά εργάζονται επαγγελματικά “ιδρώνουν” για την επόμενη ημέρα. Οι διοικήσεις των σωματείων προσπαθούν να προβλέψουν το … αύριο αλλά οι προβλέψεις δεν είναι καθόλου αισιόδοξες.
Οι επτά πυλώνες…
Πολλά σωματεία, είτε με ομαδικά είτε με ατομικά σπορ, κλείνουν οικονομικά τη χρονιά στην περίοδο προετοιμασίας για την επόμενη σεζόν. Το καλοκαίρι υπάρχουν έσοδα από μαζικό αθλητισμό τα οποία εξασφαλίζουν και τη μετάβαση από τη μια στην άλλη χρονιά.
Που βασίζονται όμως τα σωματεία για να βγάλουν τη σεζόν; Υπάρχουν 7 πυλώνες οι οποίοι διαφέρουν βέβαια από σωματείο σε σωματείο και από άθλημα σε άθλημα.
1. Μέλη
Στους μεγάλους συλλόγους όπως είναι ο Ολυμπιακός, ο Παναθηναϊκός και η ΑΕΚ έχει αναπτυχθεί το σύστημα των μελών το οποίο εφαρμόζεται για χρόνια στο εξωτερικό.
Οι φίλοι της ομάδας αγοράζουν κάρτες μελών ή φιλάθλων για να ενισχύσουν τον Ερασιτέχνη. Την σεζόν που διανύουμε για παράδειγμα ο Ολυμπιακός ξεπέρασε τα 90.000 μέλη (κάρτες μέλους-φιλάθλου).
Τόσο η ΠΑΕ όσο και η ΚΑΕ Ολυμπιακός έθεταν ως προϋπόθεση για την αγορά εισιττήριο διαρκείας ή απλού εισιτηρίου την προμήθεια μιας από τις δυο κάρτες. Φέτος το καλοκαίρι δεν θα εκδοθούν κάρτες διαρκείας σε ποδόσφαιρο και μπάσκετ (είναι τα πιο εμπορικά) κάτι που σημαίνει πως δεν θα χαθεί ένα μεγάλο μέρος των εσόδων για τις πιο μεγάλες ομάδες (ερασιτεχνικές).
Βέβαια μέλη υπάρχουν και σε κλαμπ για συλλόγους που καλλιεργούν τα υγρά σπορ αλλά και το τένις. Τα μέλη έχουν κάποιες παροχές. Στην εποχή του κορονοϊού είναι δύσκολο να επιτραπούν σε μέλη να επισκέπτονται καθημερινά και μαζικά τα κλαμπ.
2. Το 10%
Ένα άλλο έσοδο για ομάδες που έχουν επαγγελματικά τμήματα σε ποδόσφαιρο και μπάσκετ είναι και το 10% που ο νόμος ορίζει να δίνουν οι ΠΑΕ και οι ΚΑΕ στον ερασιτέχνη.
Από που είναι το 10%; Είναι από τα εισιτήρια κάθε αγώνα σε ποδόσφαιρο και μπάσκετ. Ο νόμος ορίζει το 10% από τις ακαθάριστες εισπράξεις σε κάθε αγώνα να καταλήγει στον ερασιτέχνη.
Άλλες ΠΑΕ και ΚΑΕ το αποδίδουν άλλες όχι. Από το 10% το καθαρό ποσοστό που φτάνει στα ταμεία είναι της τάξεως του 7,5%. Χωρίς κόσμο στα γήπεδα έως το τέλος του 2020 δεν θα υπάρχουν και εισιτήρια άρα και ποσοστά.
3. Ακαδημίες-Camp
Ένα μεγάλο μέρος των χρημάτων των σωματείων προέρχεται κάθε χρόνο από τις Ακαδημίες τους. Όλο το χρόνο είτε είναι στίβος, είτε βόλεϊ, είτε πόλο, είτε κολύμβηση, είτε τένις λειτουργούν Ακαδημίες με χιλιάδες παιδιά που δίνουν χρήματα στον σύλλογο για να μπορέσει να δουλέψει.
Εκτός από αυτά κάθε καλοκαίρι σε όλα τα σπορ, όλα τα σωματεία, διοργανώνουν αθλητικές εβδομάδες (camp) για όλα τα παιδιά. Υπάρχουν σωματεία που από αυτή τη δραστηριότητα εξασφαλίζουν και το 40% του μπάτζετ τους για τη νέα σεζόν.
Αυτό το καλοκαίρι είναι απίθανο να ανοίξουν τα camp. Η καταστροφή είναι τεράστια για κάποια σωματεία που έχουν επενδύσει στον μαζικό αθλητισμό και τεράστια θα είναι η ζημιά σ’ αυτά που καλλιεργούν τον στίβο και την κολύμβηση.
Εκεί τα νούμερα είναι πολύ μεγάλα. Επιπλέον τα σωματεία του στίβου διοργανώνουν αγώνες δρόμου και για ενήλικες που δύσκολα θα πάρουν το πράσινο φως για να διεξαχθούν τους επόμενους μήνες.
Ακόμη πολλές επαρχιακές πόλεις μαζί με σωματεία διοργάνωναν και τουρνουά ή μίτινγκ τους καλοκαιρινούς και όχι μόνο μήνες.
4. Χορηγίες
Με την τεράστια κρίση που “μαστίζει” την ελληνική αγορά είναι ακόμη πιο δύσκολο να βρεθούν χρήματα στα πιο μεγάλα σωματεία από χορηγίες και διαφημίσεις.
Τα μπάτζετ, που ποτέ δεν ήταν μεγάλα, θα πέσουν ακόμη περισσότερο και τα σωματεία θα αναγκαστούν να “ξεπουλούν” για να ζήσουν. Να βάλουν σε πολύ χαμηλή τιμή μια πινακίδα σε γήπεδο, σε πισίνα.
Επιπλέον πολλοί χορηγοί (μικροί) υπήρχαν και στα camp αφού η συμμετοχή ήταν μαζική και διαφημίζονταν προϊόντα για παιδιά αλλά και για γονείς. Για τα ομαδικά αθλήματα και ειδικά των μεγάλων συλλόγων ένα ακόμη “όπλο” για την προσέλκυση χορηγών ήταν και η συμμετοχή στα Κύπελλα Ευρώπης η οποία τη σεζόν 2020-21 θα κινηθεί σε πολύ χαμηλά επίπεδα.
Στην επαρχία και σε ομάδες που στηρίζονται στην τοπική κοινωνία και σε ντόπιους χορηγούς θα υπάρξουν μεγάλες απώλειες αφού ο διαφημιζόμενος θα ξέρει πως ο κόσμος δεν θα πάει στο γήπεδο για να δει τους αγώνες. Οπότε γιατί να διαφημιστεί;
5. Εισιτήρια
Αυτό το κομμάτι ποτέ δεν ήταν αναπτυγμένο στον ερασιτεχνικό αθλητισμό. Ακόμη και σε συλλόγους με πολλούς φιλάθλους τα γήπεδα δεν γέμιζαν σχεδόν ποτέ.
Βέβαια τα σωματεία με πολλά αθλήματα είχαν έσοδα από τα εισιτήρια αθροιστικά. Πάλι τα σωματεία εκτός Αττικής θα πάθουν μεγάλη ζημιά αφού σε γήπεδα βόλεϊ, χάντμπολ και στάδια υπήρχε μαζική προσέλευση στην εξέδρα για να ενισχυθεί η τοπική ομάδα.
Στο βόλεϊ πορεία πρωταθλητισμού στις γυναίκες κάνει ο ΑΟ Θήρας αλλά και ο Πανναξιακός, στους άνδρες σε υψηλό επίπεδο είναι ο Φοίνικας Σύρου ενώ στο χάντμπολ ανδρών ο Διομήδης Άργους (τελικό Κυπέλλου), ο Αερωπός και στις γυναίκες η Αναγέννηση Άρτας αλλά και η Βέροια.
Στο πόλο η τοπική κοινωνία είναι δίπλα στον ΝΟ Χανίων και στον ΝΟ Χίου.
6. Διαρκείας
Οι κάρτες διαρκείας αγοράζονται και στον ερασιτεχνικό αθλητισμό και εξασφαλίζουν στα σωματεία με πολλά αθλήματα είσοδο σε πολύ καλή τιμή. Το βασικό μ’ αυτά είναι ότι τα λεφτά μαζεύονταν νωρίς στο ξεκίνημα της χρονιάς και έτσι έβγαιναν από εκεί οι προκαταβολές ή οι πρώτες δόσεις.
Διαρκείας υπάρχουν ακόμη και σε ομάδες που συμμετέχουν σε τοπικά πρωταθλήματα στην επαρχία πόσο σε μάλλον σε αθλητικά σωματεία που έχουν ομάδες χάντμπολ, βόλεϊ και άλλα.
Οι τιμές είναι χαμηλές και ο κόσμος εξασφάλιζε το διαρκείας του την είσοδο του σ’ όλους αγώνες για να διασκεδάσει αλλά και για να δει και τις “μάχες” της τοπικής ομάδας με τον Ολυμπιακό, τον Παναθηναϊκό, τον ΠΑΟΚ, την ΑΕΚ…
7. Τηλεόραση
Είναι ο τελευταίος πυλώνας ο οποίος έχει πάψει εδώ και χρόνια να δίνει χρήματα. Οι ομοσπονδίες παρακαλούν την ΕΡΤ να δείξει κάποιους από τους αγώνες τους και ως εκεί…
Παλαιότερα στο βόλεϊ και στο πόλο πλήρωνε η συνδρομητική τηλεόραση, η οποία και αυτή σταμάτησε. Κάποια σωματεία είχαν ελάχιστα έσοδα από την συμμετοχή τους στα Κύπελλα Ευρώπης.
Ακόμη και στο βόλεϊ που δεν είναι ερασιτεχνικό τα σωματεία δεν έχουν έσοδα από τα τηλεοπτικά αφού τα ποσά είναι πλέον πολύ λίγα και μένουν στην λίγκα. Πλέον με άδεια γήπεδα και κολυμβητήρια το θέαμα και για την τηλεόραση θα είναι αποκρουστικό.
Εν κατακλείδι, για τη νέα χρονιά θα υπάρξουν με τις πρώτες εκτιμήσεις μειώσεις σε μπάτζετ από 30 έως και 60% και θα είναι εξαιρετικά δύσκολη η εκπροσώπηση της Ελλάδος στα Κύπελλα Ευρώπης σ’ όλα τα σπορ.
Τα αεροπορικά εισιτήρια θα αυξηθούν κατακόρυφα, οι μετακινήσεις είναι πολλές, ειδικά σε αθλήματα που έχουν ομίλους ενώ και όλα τα σωματεία θα πρέπει να πληρώσουν παράλοβα στις ευρωπαϊκές ομοσπονδίες για να συμμετάσχουν.
Τι μπορεί να σταματήσει την πορεία προς τον γκρεμό; Η κρατική επέμβαση και η βοήθεια από ισχυρούς οικονομικούς παράγοντες. Το δεύτερο είναι μια πολυτέλεια που την έχουν ελάχιστοι σύλλογοι στη χώρα.
Οι ομοσπονδίες θα πρέπει να μειώσουν ή να καταργήσουν τα παράβολα συμμετοχής (το έπραξε ήδη η ΚΟΕ) και να αλλάξουν συστήματα διεξαγωγής πρωταθλημάτων και Κυπέλλων για να μην έχουν πολλές μετακινήσεις τα σωματεία.
Με την κρίση αυτή πολλοί ξένοι θα φύγουν από τη χώρα, πολλά σωματεία δεν θα επιλέξουν να φέρουν ξένους αθλητές, και αυτό είναι και μια ευκαιρία να αναδειχθούν και νέα παιδιά.
Οι αρχαίοι Έλληνες έλεγαν ότι κάθε δύσκολη περίοδο συνοδεύεται και από μια ευκαιρία… Ας την αρπάξουμε και ας στήσουμε με νέα δεδομένα τον ερασιτεχνικό αθλητισμό στη χώρα.
Οι αθλητές σ’ αυτή την κρίση θα πρέπει να είναι ενωμένοι (όλα τα αθλήματα έχουν κοινά προβλήματα) και να κάνουν προτάσεις για ένα καλύτερο αύριο στον ελληνικό αθλητισμό έστω και υπό αυτές τις συνθήκες.