Η τέταρτη ημέρα του 3ου Θερινού Σχολείου που διοργανώνει ο ΠΣΑΤ στις εγκαταστάσεις της Διεθνούς Ολυμπιακής Ακαδημίας, στην Αρχαία Ολυμπία αφορούσε ένα ζωτικής σημασίας θέμα: το πώς χρηματοδοτείται ο ελληνικός αθλητισμός -και κατ’ επέκταση η ολυμπιακή προετοιμασία. Διάβασε λίγο τι συνέβαινε με τις επιχορηγησεις και τι ισχύει τώρα, που θα το έλεγες και πρόβλημα, το οποίο όμως, έχει λύση.
Ο Γιάννης Σπανουδάκης, μέλος του ΔΣ της εταιρίας “Stoiximan.gr”, πρότεινε μια οδό που μπορεί να οδηγήσει κάπου καλά τον ελληνικό αθλητισμό: τη δημιουργία μάρκετινγκ σε όλες τις ομοσπονδίες, προκειμένου να μπορούν από μόνες τους να προσελκύσουν χορηγούς, μέσω ανταποδοτικών προγραμμάτων. Χειροκρότησε το πρόγραμμα “Υιοθετήστε έναν αθλητή” που έκανε πράξη ο Σπύρος Καπράλος, πρόεδρος της Ελληνικής Ολυμπιακής Επιτροπής και αφορούσε τις χορηγίες εταιριών σε αθλητές και μετά ανέλυσε ποια μπορεί να είναι η συνέχεια.
Κατ’ αρχάς, ενημέρωσε ότι “συμμετείχα σε αθλητικά δρώμενα μέσα από τη ενασχόλησή μου ως διευθύνων σύμβουλος στους ΟΑ 2004, που είχε 150 άτομα στο τμήμα μάρκετινγκ και βρήκε χορηγίες που κάλυψαν τα “θέλω” της ΔΟΕ. Διετέλεσα και πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος του ΟΠΑΠ, που θυμίζω ότι ιδρύθηκε για να ενισχύσει τον ελληνικό αθλητισμό. Το 2013 το 34 % μεταφέρθηκε σε ιδιωτικά χέρια και σταμάτησε αυτό. Όταν αποκρατικοποιείς ένα μονοπώλιο, χάνεις ένα τεράστιο στοιχείο ιδιοκτησιακό, το οποίο δεν έχεις φροντίσει να το αντικαταστήσεις”.
“Ο αθλητισμός απασχολεί το 90% της χώρας”
Στάθηκε σε μια φράση που ειπώθηκε νωρίτερα, σύμφωνα με την οποία “ο αθλητισμός είναι κοινωνικό αγαθό και άρα το κράτος πρέπει να τον φροντίσει”. Εξήγησε ότι “αφορά όμως, όλη την κοινωνία. Πείτε μου αν υπάρχει αγορά που να είναι μεγαλύτερη. Ο αθλητισμός απασχολεί το 90% της χώρας. Γιατί δεν μπορεί να προσελκύσει εταιρίες που δεν έχουν σχέση με τον αθλητισμό, αλλά απευθύνονται στον καταναλωτή;
Μπείτε στην ιστοσελίδα της ΔΟΕ και δείτε ποιοι είναι οι διαχρονικοί χορηγοί της. Πείτε μου πόσες είναι εταιρίες αθλητικών ειδών ή στοιχηματικές; Η Διεθνής Ολυμπιακή Επιτροπή επέλεξε την DownChemical, εταιρία πλαστικών ειδών κορυφαία στον κόσμο, να είναι ο μεγάλος χορηγός, έναντι ενός δισεκατομμυρίου για 4 χρόνια. Είναι η συνεισφορά της για να κερδίσει από τον αθλητισμό. Αντιστοίχως, διαχρονικός χορηγός είναι και η Procter&Gamble, που πουλά πάμπερ για μωρά, σαμπουάν κλπ και χρησιμοποιεί τον αθλητισμό για να προβληθεί.
Γιατί στην Ελλάδα να μη γίνει ό,τι γίνεται στη ΔΟΕ που μεταμορφώθηκε άρδην στον οικονομικό τομέα, από τον Χουάν Αντόνιο Σάμαρανγκ, όταν είδε πως θα χρεωκοπούσε η Επιτροπή και έδωσε έμφαση στο μάρκετινγκ;
Η ΔΟΕ ήταν χρεωκοπημένη το ’70. Η μεταμόρφωση της έγινε μέσω του προγράμματος μάρκετινγκ και το 1984 έγιναν οι πρώτοι Ολυμπιακοί Αγώνες που είχαν θετικό αποτέλεσμα. Οι προηγούμενοι έχαναν χρήματα. Ήταν 2.5 εκατ. Ευρώ και το 80% προήλθε από ιδιωτική συμμετοχή.
Γιατί το NBC δίνει δισεκατομμύρια (4.500.000 για την ακρίβεια), ώστε να ‘χει την αποκλειστικότητα της εικόνας των Αγώνων; Επειδή μπαίνει σε δισεκατομμύρια σπίτια. Ποια ιδιωτική εταιρεία δεν θα ήθελε να ‘χει πρόσβαση, κάνοντας κάνοντας μία χορηγία σε ένα μεγάλο αθλητικό γεγονός;”.
“Όταν έχεις ένα προϊόν, θες να το πουλήσεις”
Η προτεινόμενη λύση λοιπόν, ήταν “κάθε ομοσπονδία θα πρέπει να δημιουργήσει τμήμα μάρκετινγκ. Έχετε προϊόν και θέλετε να το πουλήσετε. Για να γίνει αυτό, πρέπει να προσελκύσετε χορηγούς που σημαίνει ότι πρέπει να δομήσετε πλάνο συνεργασίας με σπόνσορες, με ανταποδοτικότητα. Ο αθλητισμός μπορεί να ‘χει πρόσβαση σε πάσης φύσεως εταιρίες που θα κερδίσουν και αυτές με τη σειρά τους.
Η Ελλάδα αντιμετωπίζει τεράστιο οικονομικό πρόβλημα, παρ’ όλα αυτά μπορεί να ‘χει πρόσβαση σε εταιρίες που θα κερδίσουν από τις συνεργασίες. Στη σημερινή κατάσταση, έχουμε μάθει όλοι να ζούσε στην κρίση. Ο αθλητισμός πρέπει να μάθει επίσης, να ανταποκρίνεται στις νέες συνθήκες.
Ο αθλητισμός είναι διασκέδαση. Ο Έλληνας ταυτίζεται με τους αθλητές της χώρας, σαν τον Λευτέρη (Πετρούνια). Συμμετέχει. Εμάς, ως εταιρίας, μας αρέσει ο αθλητισμός. Είναι στο dna μας. Είναι στις βασικές φιλοσοφίες μας και αυτό βγαίνει προς τα έξω. Όταν κάνουμε μία συμφωνία, πρέπει η κάθε Ομοσπονδία να έχει τη δυνατότητα να διαμορφώσει μάρκετινγκ που να προβλέπει ανταπόδωση για να προωθήσουμε”.
“Χορηγήσαμε τους τρεις Ολυμπιονίκες, οι οποίοι μας διάλεξαν”
Συμπερασματικά, το μέλος του ΔΣ στην εταιρία “stoiximan.gr” ενημέρωσε ότι “αν ενεργοποιηθεί ο φορέας που διοργανανώνει το πρόγραμμα μάρκετινγκ, μπορούν να βρεθούν χρήματα, έστω και στην κατάσταση που βρίσκεται η ελληνική οικονομία. Θέλουμε να επιστρέψουμε στην ελληνική κοινωνία, μέρος αυτών που μας δίνει. Να απαλύνουμε τον πόνο, επενδύοντας ακόμα και σε αθλήματα που δεν είναι δημοφιλή. Το ποδόσφαιρο, βάσει των προτιμήσεων στα δικά μας παιχνίδια, είναι το πιο δημοφιλές.
Εμείς όμως, δίνουμε πολλά περισσότερα σε άλλα αθλήματα. Αναλάβαμε τις εθνικές ομάδες πόλο και χρηματοδοτήσαμε και τους τρεις Ολυμπιονίκες. Τους διαλέξαμε ή μας διάλεξαν. Επιλέξαμε να πάμε σε άλλα αθλήματα. Ο αθλητισμός και εμείς ως ιδιωτικός φορέας, πρέπει να βρούμε τρόπο να συνεννοηθούμε, να προσφέρουμε αυτά που έχουμε και να μη ξεχνάμε πως ο αθλητισμός απευθύνεται στο συντριπτικό δείγμα του καταναλωτικού κοινού. Πρέπει να υπάρχει φορέας να προσελκύσει όλους τους τομείς”.
*Με την ευκαιρία, ενημέρωσε πως οι εταιρίες (οι αδειοδοτημένες, οι νόμιμες) τυχερών παιχνιδιών στην Ελλάδα αποδίδουν κάθε μήνα στο κράτος το 35% των εσόδων που εκτιμώνται στα 2 δισεκατομμύρια ευρώ. Βάσει νόμου, το 7.5% πρέπει να πηγαίνει σε δράσεις και υποδομές ΑΜΕΑ, πολιτισμού και αθλητισμού. Προβληματίστηκες; Καλά έκανες.
Ο ΓΓΑ έβαλε επίσης, στην εξίσωση τους ιδιωτικούς φορείς
Ο Ιούλιος Συναδινός, Γενικός Γραμματέας Αθλητισμού, παρουσίασε νούμερα για να στηρίξει τα λεγόμενα του. Αυτό που είχε να τονίσει, ήταν ότι “υπάρχει σημαντική μείωση της κρατικής ενίσχυσης στον αθλητισμό, θέλω όμως, να σας πω ότι το 2016 καταφέραμε και στείλαμε Ολυμπιακή και Παραολυμπιακή ομάδα στο Ρίο, απέειξε ότι ακόμα και με λιγότερα χρήματα, αλλά με σωστή διαχείριση και στοχευμένες επιλογές, μπορεί να έλθει το καλό αποτέλεσμα. Βεβαίως, και μέσω συνεργασίας της πολιτείας και των ιδιωτικών φορέων.
Είμαστε το πρώτο υπουργείο που πήραμε 800.000 ευρώ για να κάνουμε ηλεκτρονική πλατφόρμα και μητρώο αθλητικών φορέων που δεν είχαμε. Όταν οικονομικές υπηρεσίες φτιάχνουν προϋπολογισμό, δεν σημαίνει πως υλοποιείται ντε και καλά όπως είναι διαμορφωμένος. Μπορεί να υπερβεί το ποσό ή να μην απορροφηθούν τα χρήματα που έχουν προϋπολογιστεί”.
Ενημέρωσε ότι το 2012 οι επιχορηγήσεις ήταν 80 εκατ. ευρώ, το 2013 έγιναν 74 εκατομμύρια, τον Αύγουστο του 2013 πουλήθηκε ο ΟΠΑΠ και ο αθλητισμός έχασε σημαντικά ποσά, εξ ου και το 2014 οι επιχορηγήσεις μειώθηκαν σε 60.000.000, το 2015 έγιναν 58.000.000 και το 2016 έφτασαν τα 49.000.000 ευρώ, εκ των οποίων τα 39 εκατ. πηγαίνουν στον αθλητισμό “γιατί υπάρχουν και διοικητικά έξοδα”.
Η Ελλάδα πληρώνει ακόμα το 2004
Μάθαμε πως όσα χρήματα πηγαίνουν στα προγράμματα μαζικού αθλητισμού, ενισχύσεις σε ομοσπονδίες και αθλητικούς φορείς, χρηματοδοτήσεις για τα 19 ΕΑΚ και τα 2 χιονοδρομικά κέντρα που έχει στην εποπτεία της η ΓΓΑ, μπαίνουν στην κατηγορία “μεταβιβαστικών πληρωμών”. “Από το 2012 υπήρξε συμφωνία με την Τρόικα, βάσει της οποίας το 10% παρακρατείται για το χρέος της χώρας προς τους δανειστές. Το 2015 έγινε 5%, διότι ακολουθούσε ολυμπιακή χρονιά και φέτος για πρώτη φορά οι ομοσπονδίες πήραν το 100% των επιχορηγήσεων, από το τέλος του Αυγούστου”.
Αποκάλυψε πως “ένα πολύ μεγάλο μέρος των χρημάτων, πηγαίνουν πια σε δικαστικές αποφάσεις που έρχονται στο Υπουργείο από το 2013 που αναφέρονται σε χρέη προς εργολάβους, οι οποίοι κατασκεύασαν τα έργα του 2004. Στην πλειοψηφία αφορούν Ολυμπιακό Αθλητικό κέντρο, αθλητικές εγκαταστάσεις Θεσσαλονίκης”. Για το Ολυμπιακό Μουσείο της Αθήνας επιδικάστηκαν 11 εκατομμύρια ευρώ. Ναι, καλά θυμάσαι. Δεν έχουμε Ολυμπιακό μουσείο “γιατί το έργο δεν ολοκληρώθηκε ποτέ, αλλά τα χρήματα τα πληρώσαμε -οι ποινικές ρήτρες θα ήταν ασύγκριτα μεγαλύτερες. Η υπόθεση είναι στον Εισαγγελέα”. Το έργο εκτιμήθηκε στα 40 εκατ. ευρώ και είχε να κάνει με τροποποίηση ήδη υπάρχοντος κτιρίου που δεν ολοκληρώθηκε ποτέ, γιατί υπήρχε χρέος του κράτους στον εργολάβο.
Ο κ. Συναδινός πρόσθεσε ότι “το 2016 πληρώσαμε μόνο 721.000 ευρώ, σε δικαστικές υποθέσεις και το 2017 θα δώσουμε 2 εκατ. για το ποδηλατοδρόμιο και άλλα ζητήματα, αλλά έρχονται και άλλα διαρκώς. Έχουμε δώσει δυο φορές αυτά που θα δίναμε σε όλες τις ομοσπονδίες, σε δικαστικές αποφάσεις”.
Αλλάζουν τα κριτήρια για τις επιχορηγήσεις
Κατέληξε στο ότι “είμαστε σε φάση διαβούλευσης. Θα κάνουμε αλλαγές να καλύψουμε ελλείψεις που υπάρχουν. Πρέπει να πάμε σε τέτοια λογική, αντικειμενικής αξιολόγησης με μετρήσιμα δεδομένα”. Στο εξής τα κριτήρια θα αφορούν τα αναπτυξιακά και λειτουργικά έξοδα κάθε ομοσπονδίας (40%), τα οικονομικά και τα διοικητικά (40%), οι διεθνείς επιτυχίες και οι ειδικές συνθήκες -αν τυχόν αναλάβουν διεθνή οργάνωση.
“Πολιτεία, ομοσπονδία και χορηγός πρέπει να γίνουμε όλοι ένα”
Ο Σάκης Βασιλειάδης, Πρόεδρος Ελληνικής Γυμναστικής Ομοσπονδίας, θέλησε να δώσει μια άλλη οπτική. “Το θέμα δεν είναι όσα έχουν γίνει, αλλά το τι θα κάνουμε από εδώ και πέρα. Αν πήραμε 5, 10 ή 100 δεν μπορούμε να αλλάξουμε κάτι. Το θέμα είναι τι να σχεδιάσουμε για την επόμενη τετραετία, ώστε να ΄χουμε το επιθυμητό αποτέλεσμα.
Τώρα που έχουμε αποφασίσει πως η Πολιτεία από μόνη δεν μπορεί να ανταποκριθεί στον αυξημένο όγκο της οικονομικής στήριξης, πρέπει να βρεθούν χορηγοί μέσω του ελληνικού αθλητισμού. Πρέπει να αρχίσουμε να σκεφτόμαστε λίγο διαφορετικά. Τώρα που όλες οι εταιρίες βάζουν μπίζνες πλαν για επομενο χρόνο, εμείς να είμαστε μέρος αυτής της συζήτησης. Από αύριο να καταθέσουμε τέτοιες προτάσεις. Εμείς έχουμε ολοκληρωσει κατα 90% επαφές με φορείς που θα χρηματοδοτήσουν την ομοσπονδία. Με το μόνο που δεν έχουμε συζητήσει είναι η ΓΓΑ. Πολιτεία, ομοσπονδία και χορηγός πρέπει να γίνουμε όλοι ένα. Ας δούμε ποιοι είναι οι φορείς που χρηματοδοτούν τον ελληνικό αθλητισμό, να δούμε τι θέλω εγώ και τι μπορεί να δώσει η πολιτεία. Υπάρχουν τεράστια προβλήματα, αθλητικό υλικό που πρέπει να ανανεώνεται κάθε τετραετία. Μένουμε με τα παλιά, δεν έχουμε αυτά που πρέπει να έχουμε”.
Στο μυαλό του ο πρώτος φορέας χρηματοδότησης είναι η πολιτεία, ο δεύτερος πρέπει να είναι η Ελληνική Ολυμπιακή Επιτροπή (να πιέσει να πάρει χρήματα από τη Διεθνή Ολυμπιακή Επιτροπή) και ο τρίτος, οι χορηγοί, ενώ ένα τέταρτο μπορεί να είναι οι παγκόσμιες ομοσπονδίες.
